Onder de noemer ‘Herdenk het verleden, vier de toekomst’ werd zondag tijdens Keti Koti het slavernijverleden herdacht in Utrecht. Bij het monument in het Griftpark werden kransen gelegd en ook werd een minuut stilte gehouden. Op maandag 1 juli wordt op dezelfde plek de afschaffing van de slavernij gevierd.
“Op 30 juni herdenken we de mensen die streden voor vrijheid en voor een menswaardig bestaan tijdens de trans-Atlantische slavernij”, is te lezen op de website van Keti Koti Utrecht. Bij de plechtigheid in het Griftpark waren onder meer burgemeester Sharon Dijksma en wethouder Linda Voortman aanwezig. Beiden legden namens de gemeente een krans bij het monument.
Naast de kransleggingen en het moment van stilte, bestond de ceremonie ook uit muziek, een plengoffer en toespraken van verschillende mensen waaronder van Jennifer Ferrier, voorzitter van Keti Koti Utrecht, en van een scholier van het Descart College die een zelfgeschreven gedicht voordroeg.
Tekst loopt door onder afbeeldingen
Feest
Maandag wordt in het Griftpark weer stilgestaan bij het slavernijverleden, maar dit keer op een feestelijke manier. “Na de Keti Koti herdenking op 30 juni is het maandag 1 juli tijd voor feest. We vieren de veerkracht en het verzet van de tot slaaf gemaakte voorouders, de afschaffing van de trans-Atlantische slavernij en de vrijheid.” Het programma duurt van 12.00 tot 22.00 uur en is gratis te bezoeken.
35 Reacties
ReagerenZo goed dat we ons eigen monument nu hebben om dit prominent te herdenken.
Ik hoop dat ook veel scholen het zullen gaan bezoeken om aandacht hier aan te geven.
En trots op Utrecht, omdat niet iedere gemeente open staat voor een monument om dit te herdenken zoals Zeeland.
In middelburg staat sl jar
en een speciaal monument
In middelburg staat al jaren een speciaal monument
@Paul, laat ze op de scholen maar vooral de tijden zoals de Tweede Wereldoorlog laten leren, en de consequenties daarvan. Recenter (tot 3 generaties terug) en m.i. gevaarlijker heden te dagen dan een eeuwenoud slavernijverleden die vele generaties verder zijn.
De kop had zorgvuldiger gekund. Zoals de verwijzing naar de website van Keti Koti verduidelijkt gaat het om trans-Atlantische slavernij. Niet om ‘de ‘slavernij of ‘het’ slavernijverleden.
Dus niet om slavernij in de Oost. Ofwel, in voormalig Nederlands-Indië.
Herdenking van slavernij wordt in Nederland gedomineerd om niet te zeggen geannexeerd door Surinaamse Afro-Nederlanders. Dat is uiteraard prima, mits dat correct omschreven wordt.
Om deze reden is vanwege de beperkte strekking Keti Koti ongeschikt als nationale feestdag over slavernij. Of herdenking van ‘de’ slavernij. In media wordt dat onderscheid onvoldoende gemaakt. Dat doet de nazaten van slavernij in Nederlands-Indië tekort.
Zie wat ik een jaar geleden schreef over de onthulling van het monument van patricia kaersenhout in het Griftpark. Dat was een indrukwekkende gebeurtenis met misverstanden: https://georgeknightlang.wordpress.com/2023/06/30/onthulling-monument-slavernijverleden-vlucht-en-verzet-van-patricia-kaersenhout-in-utrecht-roept-vragen-op-over-wat-er-herdacht-wordt/
Bromsnor vraagt zich af waarom zo’n belangrijke gebeurtenis als Keti Koti, die ons allemaal aangaat (zowel nakomelingen van daders als slachtoffers), nog geen nationale feestdag is. Iets voot he nieuwe kabinet?
Trots op onze stad en ons monument – dat hard nodig is om een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis te herdenken. En de (ongure) reacties onder dit stuk laten zien dat dit nog elke dag hard nodig is. Wie zijn geschiedenis niet in de ogen kan kijken, heeft geen toekomst.
Gaat ie weer een beetje @Utrechter?
@george night.
Als je dan echt precies en correct wil zijn, dan moeten we het woord slavernij niet meer gebruiken wanneer het over transatlantische mensenhandel gaat.
Het woord slavernij gaat over Slavische volkeren die 4000 jaar geleden werden verhandeld.
Mensenhandel bestaat nog steeds
Het blijft me bevreemden dat zwarte mensen de witte mensen verantwoordelijk houden, maar de naam gebruiken die juist het witte Slavische volk betreft.
Ze moeten echt een correcte naam gaan gebruiken.
De systematische uitbuiting en uitsluiting van mensen is een thema van alle tijden en helaas nog steeds een actueel thema. Aandacht, historisch besef betreffend dit thema in het algemeen en de Nederlandse aandeel is van belang opdat we dit niet vergeten en leren hoe we dit onze samenleving heeft gestuurd en nog steeds een effect heeft. Dit niet als oeverloze aanklacht tegen het verleden maar als “ kanarie in de koolmijn” zodat we waakzaam blijven!
Voor een hoop mensen is slavernij maar een taalspelletje
@De Utregter: Waarom niet allebei? Je hoeft niet te kiezen. Sterker nog, ik denk dat de lessen uit beide onderwerpen elkaar sterk aanvullen.
@Angelina: dat we willen leren claimen we al jaren maar het laatste WK in april heeft gewoon plaats gevonden. Het protest tegen onrecht in het heden was toen, uiteraard, veel minder luid dan protesten over onrecht dat 100 jaar terug heeft plaatsgevonden. Frappant was dat de aandacht rap verschoof naar LGTB-rechten waarbij de FIFA-baas toen fijntjes kon opmerken dat vrijwel alle landen ter wereld in meer of mindere mate schuldig zijn en in een learningcurve zitten mbt LGTB vriendelijkheid En toen kwamen wat borstspeldjes en dat was het toen.
Andere vergelijking, wat is makkelijker: standbeelden onthullen over vroeger of huidig misbruik en uitbuiting van Oost-Europee werknemers uit de bedrijfssectoren uitbannen zoals 100 jaar terug het westen zelf de slavernij heeft afgeschaft?
Net even kort op het festival rondgelopen.
Heel positief erover.
Heerste echt een Surinaamse sfeer, met bijbehorende
kenmerkende Surinaamse muziek.
Ook het doel – viering van de verbroken ketenen –
daar ben ik ook heel positief over.
Mag van mij wel een jaarlijks iets zijn/blijven.
Wat Bromsnor eigenlijk nog het meeste dwarszit is dat bij het opheffen van de slavernij in Suriname, de “meesters” fors gecompenseerd werden voor hun verlies en dat er voor de “slaven” in eerste instantie helemaal niets veranderde en dat compensatie niet eens opkwam in de conversatie.
@Bromsnor
Ik zal je blij maken, en daarna laten huilen.
Toen Nederland afscheid nam van Suriname als kolonie in de jaren zeventig, is Suriname alle schulden kwijtgescholden en zijn er miljarden aan ontwikkelingshulp gegeven.
Dus compensatie is wel degelijk opgekomen in de conversatie, we betalen er nog steeds voor dankzij Den Uyl.
Waar zijn die miljarden voor Suriname gebleven? In de zakken van de vele opeenvolgende corrupte edoch gekozen bestuurders.
Shit happens.
@ Koel Hoofd
Hoe kon Suriname een schuld aan de rest van Nederland hebben toen ze er zelf nog een onderdeel van waren?
@ Bromsnor, omdat wij er helemaal niks mee te maken hebben als feestdag. Duitsland viert toch ook geen 4/5 mei. Het is iets voor die mensen en niet voor nederland zelf. We blazen het hier misschien wel teveel op.
@Koel Hoofd: Dekolonisatie en de afschaffing van de slavernij zijn twee verschillende dingen. Die bovendien meer dan honderd jaar uit elkaar liggen in dit geval.
Daarnaast zijn de financiële gestes van de Nederlandse staat aan de Surinaamse na de dekolonisatie staat al helemaal wat anders dan de non-existente compensatie in eerste instantie (dus direct na afschaffing van de slavernij – niet honderd jaar later) van de voormalige slaven waar Bromsnor naar verwijst.
@cas: Wie zijn “die mensen” dan? Geen echte Nederlanders of denk je dat hier geen mensen wonen die een link hebben met het slavernijverleden?
@cas Het idee van 4 mei is “opdat we nooit vergeten”. Wellicht is dat ook het idee achter het vieren van Keti Koti in Nederland? Dat dat voor u ongemakkelijk is omdat u niet in het zonnetje staat, daar kunnen we mee leven. Dit gaat namelijk (wederom) niet om u.
Den Uyl was een held.
Bromsnor
@ Cas.
Duitsland is nog steeds intensief bezig met zijn verleden.
Het gaat dan ook bepaald niet om een verloren voetbalwedstrijd.
En slavernij is ook meer dan een anekdote.
@Ton, Cas ontkent dat niet maar hij geeft aan dat Duitsers, zeker in de eerste decennia na, WOII, 4 en 5 mei niet met ons meeherdachten. Het ligt nog steeds gevoeig: progressief Nederland probeerde een keer een familielid van een SS-soldaat erin te betrekken maar zelfs in de 21e eeuw geen goed idee. Er waren nog Joodse overlevenden bij, en kinderen die hun familie 1 op 1 kenden: ouders die weggevoerd zijn.
@UtrechtvoorUtrect: 4 mei en ‘niet vergeten’ herdachten en herdenken Nederlanders als slachtoffers en niet als daders. Precies wat Cas zegt.
En als ‘niet vergeten’ je belangrijke punt in. Het staat je vrij om George Knight te ondersteunen. Zie zijn bijdrage halverwege.
Verder zeg ik net als Cas, ik gun iedereen zijn eigen bevrijdingsfeest uit het verleden. En als PVV’ers de bevrijding van Napoleon willen vieren prima, maar als ze gaan doen alsof ze zelf slachtoffers zijn geweest, tja. We zullen het al dan niet meemaken. Maar nogmaals, Surinamers kunnen dat herdenken zoals ze andere volken ook dingen herdenken van eeuwen terug.
@Ton
Daarom zal die restschuld wel kwijtgescholden zijn.
@W
“zijn de financiële gestes van de Nederlandse staat aan de Surinaamse na de dekolonisatie staat al helemaal wat anders dan de non-existente compensatie in eerste instantie (dus direct na afschaffing van de slavernij – niet honderd jaar later) van de voormalige slaven waar Bromsnor naar verwijst.”
Het gaat nog over compensatie voor slavernijperiode, toch?
Afgebakend door de economische tijdsdimensies
‘boter bij de vis’ (de slavenhouders kregen 300 gulden per slaaf compensatie, de slaven 10 jaar later hun echte vrijheid) en
‘verrekening achteraf’ (compensatie voor het geleden leed tussen 1674-1863 door en het naijleffect van slavernij in de generaties nazaten).
En, als ik je goed begrijp, zie je de dekolonisatie daar los van.
Dat perspectief is niet helemaal te rechtvaardigen.
Laat me dat uitleggen.
Suriname behoort tot de 20 rijkste landen ter wereld (NB) omdat het heel rijk aan grondstoffen (o.a. goud, olie, hout) is; vruchtbare landbouwgrond en visgronden heeft; 94% is tropisch regenwoud waardoor het land klimaat negatief is (NB) zodat een bloeiende ecotoerisme industrie met lucratieve CO2 emissie handel ook nog tot de opties behoort.
Daarnaast is Suriname is VIER keer (NB!) zo groot als Nederland en heeft anno 2024 slechts 646.758 inwoners, in 1975 waren dat er nog slechts 392.137….
Dat is wat de nazaten van de slavernij in Suriname 112 jaar na afschaffing van de slavernij van de nazaten van de Hollandse slavenhouders hebben gekregen bij die dekolonisatie… welke slechts met 3.5 miljard gulden ontwikkelingshulp kwam.
Inderdaad een fooi in verhouding tot de brandschat voor onherroepelijke gedane zaken het verleden in de vorm van een stinkend rijk land welke in principe voor EEUWIG (tegenwoordig een relatief begrip omdat de wereld binnenkort schijnt te vergaan, maar enfin) hun onafhankelijkheid en welvaart kan waarborgen.
Dat Suriname anno 2024 een arm en afhankelijk land is komt echt niet door het naijleffect van het slavernijverleden door de generaties heen. Dat is zuiver het gevolg van het niet goed beheren van het land met de grondstoffen door de eigen gekozen edoch corrupte bestuurders welke het land aan de economische afgrond hebben gebracht. Diep triest want dat had echt niet gehoeven.
ABC-eilanden is een totaal ander verhaal, dat is Caribisch Nederland met ongeveer 30.000 inwoners.
@Utrechter2: maar wat wil je er nou mee zeggen? Dat we er dan maar niks mee moeten doen? En wonen hier dan alleen (in jouw ogen) ‘daders’ of wil jij ook al ontkennen dat hier mensen wonen die een relatie hebben met de slachtoffers van de slavernij? Nogal een kortzichtige en selectieve opvatting van de samenstelling van onze maatschappij als je het mij vraagt.
@W. Je hebt mijn bijdrage aan Angelina helaas niet, of niet goed gelezen. Daarin beschrijf ik wat kortzichtigheid en selectiviteit is. Typisch weer, jouw reactie, maar gelukkig speel je niet de racisme kaart en dat is serieus grote vooruitgang tov andere reageerders in eerdere jaren.
En ik gaf PVV”ers ook alle ruimte om de bevrijding van Napoleon te gaan vieren. In Londen heb je zelfs een station dat ernaar vernoemd is. Maar als PVV’ers van nu gaan claimen dat ze zelf geestelijk slachtoffer zijn dan zou ik daar mijn eigen ideeën bij hebben zeker als sommige van die PVV’ers geld zouden willen zien van Macron.
@Koel Hoofd: ik zie dekolonisatie er niet zozeer los van, maar het zijn als het hierom gaat wel twee verschillende dingen. De gelden die aan de Surinaamse staat zijn toegekomen naar aanleiding van de dekolonisatie zijn iets fundamenteel anders dan de compensatie van slaven (of evt. hun nabestaanden) na de afschaffing van de slavernij.
Bovendien kun je de jaren na de dekolonisatie ook niet los zien van de periode daarvoor. Alleen wijzen naar het wanbestuur sinds de onafhankelijkheid en dan roepen “eigen schuld dikke bult” zonder stil te staan bij de erfenis van de koloniale periode is te makkelijk. Het is een combinatie van factoren. Ondanks dat je terecht een hoop kunt vinden van het bestuur van Suriname in de afgelopen decennia, het is niet best geweest, zit daarin ook de erfenis van de periode ervoor – bijvoorbeeld als het gaat om de veredeling van welvaart en die potentiële rijkdom waar je het over hebt. Men heeft zich altijd blindgestaard op die grondstoffen waardoor de rest achterwege bleef. In een groeiende wereldeconomie betaalt Suriname daar later de prijs voor.
@ Utrechter2
Cas zegt dat “wij” (wie dat dan ook wezen mag) ‘er helemaal niks mee te maken hebben’. En maakt dan een vergelijking met Duitsers en het herdenken (niet ‘vieren’) van WOII.
Gelukkig weet men in Duitsland wel heel goed dat Duitsland ‘iets’ te maken heeft met WOII en dat men zich daar op een of andere wijze toe zal moeten verhouden. (En de meeste Duitsers snappen gelukkig ook dat dat gevoelig kan liggen.)
Het onderscheid dat Cas maakt tussen ‘die mensen’ en Nederland is al net zo absurd. Alsof deze Nederlanders niet bij Nederland (mogen) horen.
En tenslotte, als je vindt dat slavernij (het degraderen van mensen tot een bezit, gelijk aan landbouwhuisdieren) opgeblazen wordt, heb je niet tot je door laten dringen wat slavernij is, lijkt mij.
@Ton: zelfs Nazi’s ontkennen de rol van Duitsland in WOII niet, wat je vooral ziet is dat sommigen daarvan de Holocaust ontkennen. Dus tenzij je Cas bij voorbaat daarvan wilt beschuldigen is het passender om voorlopig bij de context en actualiteit te blijven. En dat is dat we het in Nederland prima vinden dat Duitsland terecht schuldbewust allerlei herdenkingsmusea opricht maar dat we ook vinden dat familieleden van SS-soldaten niet welkom zijn bij een 4&5 mei herdenking.
Ik wacht ook op het antwoord van Cas, maar ondertussen naar zijn woorden kijkend: niet elke Nederlander is slachtoffer van slavernij. en Nederland als natie zeker niet.
Tegen Cas zeg ik: er zijn Surinamers die zich bewust zijn van onrecht maar niet woke.
Ruud Gullit reageerde laatst lekker relaxed op zijn geschminkte supporters. Terwijl wereldwijd het linkerdeel van de wereld helemaal los ging op de Gullit-fans. En dan heb je ook mensen die vinden dat Nederland met heel veel geld over de brug moet komen voor (gemiddeld?) 4e generatie ex-slaven.
Juist die woke-elementen en de ‘factuur’ waar sommigen mee dreigen kan ervoor zorgen dat autochtone Nederlanders gemengde gevoelens kunnen hebben bij Keti Koti.
En Ton: niet om flauw te doen maar slavernij kun je niet ‘opblazen’ . Maar ik onderschat het niet, ik wijjs zelfs op hedendaagse vormen die officieel niet zo heten, “want vrijwillig”. Had je mijn punt daaromtrent niet gelezen? Want anders had je in je laatste zin waarschijnlijk niet zo’n belerende en negatieve opmerking gemaakt.
Ik hoop dat keti koti een leuk feest blijft en wordt de komende jaren zonder woke en zonder dat het een bruggetje wordt voor een vette schadeclaim door activisten voor gemiddeld? vierde generatie ex-slaven.
Beste Utrechter2,
Goed als je slavernij niet onderschat.
Cas en andere lijken dat wel te doen: ‘We blazen het hier misschien wel teveel op.’ ‘Het gaat ze alleen maar om het (compensatie-)geld.’ ‘Dit of dat is ook heel erg.’
Als mensen ernstige misdaden tegen de menselijkheid (zoals slavernij of holocaust bijvoorbeeld) gaan relativeren heb ik de neiging daar wat historische feiten tegenover te zetten:
Bekijk eens de beladingsschema’s van Nederlandse slavenschepen: hoe krijgen we zoveel mogelijk lading(=mensen) in het ruim gestapeld.
En de bijbehorende Hollandse boekhouding waarin een sterfgeval gelijk behandeld wordt als het verlies van een portie nootmuskaat.
Als ik dan belerend ben, het zij zo.
Stuitend hoe makkelijk en simplistisch mensen allemaal aannames en vergelijking maken die compleet los staan van mijn woorden.
@ Ton, jij maakt jezelf ronduit belachelijk door verwijten te schrijven die compleet nergens op zijn gefundeerd. Jammer dat de kern die utrechter2 schrijft nog niet eens binnen lijkt te komen. Als polariseren een baan zou zijn, was jij de beste geweest. Ik ga ook echt geen inhoudelijke reactie geven aan iemand die zo schreeuwt maar niks zegt.
@Ton: je sprak mij aan en ik vroeg daarna of je belerend naar mij toe was zonder mijn bijdragen (goed) gelezen te hebben.
Je kan ook vragen aan Cas of hij slavernij an sich onderschat of dat hij het overdreven vindt om daar na ruim anderhalve eeuw na de afschaffing nota bene door westerse naties zelf daar weer op terug te komen. En 1) te doen alsof het bijkans gisteren is gebeurd en 2) te negeren dat mensen toen ALLANG door hadden dat slavernij verschrikkelijk was. Waarom zouden de westerse landen het anders allemaal hebben afgeschaft?
Dus tenzij je het idee hebt dat mensen het idee hebben dat mensen de slavernij uit onderschatting weer willen invoeren, waarom alle stennis?
En voor de duidelijkheid, dat Surinamers en Nederlanders met een Surinaamse of Caribische achtergrond feest vieren prima. Dat Nederlanders ook meedoen is prachtig. En kennelijk zorgt de anderhalve eeuw die er tussen zit dat dat geen pijn veroorzaakt bij de 4e generatie van de ex-slaven. Ik kan me voorstellen dat dat in 1873 echt net wat gevoeliger lag bij ex-slaven.
Ik denk dat de uitbuiting en economische slavernij van nu veel meer wordt onderschat in deze tijd, dan de slavernij in de 19e eeuw. Met andere woorden, hoe conservatief, liberaal en confessioneel de bestuurders in de 19e eeuw ook waren, ze brachten grote economische offers om de slavernij af te schaffen.
In 2022 kijken we massaal naar een WK, zelfs een WIK boycotten is met al onze kennis van nu een te groot economisch en sociaal offer: te veel mensen willen geen party pooper zijn.
BTW: kijk eens hoeveel bijval ik krijg op dit forum als ik begin over Oost-Europese arbeiders of over Qatar 😉
@ Utrechter2
Ik geloof dat ik vooral een iets andere inschatting maak over hoe lang geschiedenis kan doorwerken.
Zie bijvoorbeeld ook de doorwerking van de holocaust of van de hongerwinter, generatie op generatie op generatie.
En dat zal extra sterk zijn bij mensen die een sterkere binding hebben met hun voorouders.
Verder wil ik je volmondig bijvallen als het gaat om moderne ‘slavernij’, met de kanttekening dat klassieke slavernij wel nog veel vernederder is.
En vergeet economische onderdrukking in India, China en Zuidoost Azië niet. Ik zelf probeer producten uit die context zoveel mogelijk te vermijden.
@Ton:
Je voorbeelden zijn niet sterk want je noemt nu twee voorbeelden uit dezelfde periode 1940 – 1945 waar sprake is van veel jongere generaties slachtoffers en waarvan de tweede generatie de weggevoerden kennen, hun vader en moeder.
Om je punt te staven kun je juist beter met gevoeligheden uit de Balkan van voor 1900 komen die ook vrij ver terug kunnen voeren, maar dit is gewoon een eerste gedachte. Ik sta open voor betere voorbeelden uit die tijd.
Weinigen zullen de effecten op de 2e generatie ontkennen, de generatie waar je met betrekking op de Holocaust naar verwijst. Maar bij een vierde of vijfde generatie zal de gemiddelde werkgever (als de gevolgen nu nog merkbaar zouden zijn, ook op het werk bijvoorbeeld) en belastingbetalers net iets kritischer zijn als werknemers of medeburgers komen aangeven niet volledig mee te kunnen komen door alle ellende die hun (bet-)overgrootvader is aangedaan, en sorry dat ik het zo moet zeggen. Ook als ik naar wetenschappelijke verhandeldingen google zie ik dat er bij derde generatie holocaust slachtoffers na 1940-1945 maatschappelijk open wordt gestaan voor de gevolgen maar wel met steeds meer terughoudendheid tav de schade tov eerste en tweede generatie slachtoffers, bij een vijfde generatie die nu wordt grootgebracht kan ik niks terugvinden in het Engels wel een artikel dat stelt dat de Holocaust voor hun vooral geschiedenis zal zijn. Ik kan ook niet terugvinden dat derde generatie holocaust slachtoffers of later geld claimen van Duitsland trouwens maar dat wil ik nu niet teveel uitdiepen.
Btw en ook Joden en zigeuners kunnen een zeer sterke familiebinding hebben. Ik respecteer je argument van de spirituele band met de voorouders (ik ken Aziaten en Afrikanen) maar ik hoop ook dat je kunt aanvoelen dat een autochtone werkgever (als verklaring voor eventueel minder functioneren) , en (belastingbetaler die gesued wordt) er juist wat meer kritisch in kunnen zijn.
Ik wil mijn teksten niet ellenlang maken dus ik ben beknopt gebleven, mocht het iets bij je oproepen dan weet je een beetje waarom.
Dus ja, ik geloof dat 1) oorlog meer dan 1 generatie doorwerkt, maar 2) ik geloof ook dat dit met elke generatie duidelijk afneemt.