Op 26 februari 1941 legden Utrechtse arbeiders massaal het werk neer, uit protest tegen de Jodenvervolgingen door de Duitse bezetter. Nu, 84 jaar later, op dezelfde datum, is op het voormalige Werkspoorterrein, een monument onthuld ter nagedachtenis aan de stakers. Op de plek waar zij als eersten de machines stillegden, staat nu een blijvend eerbetoon.
Het verhaal van de Februaristaking in Utrecht is minder bekend, terwijl de staking in Amsterdam één van de bekendere verhalen van de bezetting in Nederland is. Daarom nam de Utrechtse gemeenteraad vorig jaar, op initiatief van David Bosch (UtrechtNu!), een motie aan om te onderzoeken of er steun is voor een lokale herdenking van de Februaristaking in Utrecht.
Die steun is er gekomen. Het monument aan de Schaverijstraat 13 ter ere van de moedige arbeiders, is woensdag onthuld door burgemeester Sharon Dijksma en directeur van Museum Zuilen, Wim van Scharenburg.
Volgens Dijksma verdient de staking veel meer dan een enkele zin in de geschiedenisboeken. “De duizenden die hier en elders in de stad hun baan en hun leven op het spel zetten uit solidariteit met de ander, die verdienen meer dan een simpel ‘ook in Utrecht.’”
“Ook hier was er verontwaardiging over de onmenselijke daden van de nazi’s”, vervolgt ze. “Ook hier werd risico genomen en moed en solidariteit getoond. En vandaag doen wij recht aan die moed.”
Oorlogsstaal
Het gedenkteken is gemaakt van een stuk staal uit de oude DEMKA-fabriek in Utrecht, afkomstig van een gebombardeerde brug over de Lek bij Vianen. Het staal werd in 2021 ontdekt bij de sloop van de brug. Beeldhouwer Ruud Kuijer vormde het om tot een monument, ter nagedachtenis aan de Utrechtse arbeiders die voor één dag hun werk staakten uit medeleven met hun medemens.
Wil je meer weten over de Februaristaking in Utrecht, of andere lokale oorlogsverhalen uit de stad? Luister dan naar de podcast Utrecht ten tijde van Oorlog van HUB Utrecht op Spotify of Apple.
Gekoppelde berichten

HUB Utrecht brengt geschiedenis tot leven met podcast Utrecht ten tijde van oorlog; eerste aflevering over de Februaristaking
In 2025 is het 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. In de podcastserie Utrecht…

De Utrechtse februaristaking was het startschot van lokaal verzet, al komen we daar pas decennia later achter
Het is februari van 1941 wanneer Nederlanders massaal de straat op gaan om te protesteren…
6 Reacties
ReagerenGelukkig hier geen ongepast links activisme zoals in A’dam wel het geval was.
Belangrijk dat rechts extreem nooit meer tot ontmenselijking zal leiden.
@Andy: ik zou het algemener willen stellen. We moeten in protest komen tegen alle onmenselijk en onmenswaardig denken en gedragingen, van welke kant ze ook komen. Ik zie en hoor ze helaas steeds vaker in ons rijke en zelfgenoegzame land.
Het is bijzonder belangrijk om bij de februari staking stil te staan. Dat massale verzet van Nederlanders tegen de razzia’s op joodse mannen schokte de nazi bezetters tot op het bot.
Het antwoord was kei- en keihard. https://nl.wikipedia.org/wiki/Februaristaking
Er werden als straf ook 500 joodse mannen opgepakt en afgevoerd naar Mauthausen. Binnen enkele maanden waren zij allemaal dood. Dat was hét signaal aan Nederland dat er geen enkele compassie getoond zou worden.
Andere landen hebben nooit op deze manier hun weerzin van de Jodenvervolging kenbaar gemaakt. Nederlandse joden en Nederland zijn daar zwaar voor gestraft.
De artikel is goede samenvatting van het event. Als je hele event wilt zien kan men dat klik op onderstaande link.
https://youtu.be/BzUzJoURtJQ
Realist 26/2/2025 – 17:32
De Nazis vonden de februaristaking ook ongepast links activisme.