De brandweer sloot direct de deuren, nadat er in 2016 een stuk gips van het plafond van de Sint-Augustinuskerk was gevallen. Sindsdien is de kerk aan de Oudegracht niet meer open geweest. Na een lange restauratieperiode van bijna zeven jaar staat de feestelijke heropening van de kerk voor de deur.

Het is een bijzonder gebouw, met opvallend grote zuilen. De grote kerk aan de Oudegracht, naast de Rembrandt-bioscoop, opende voor het eerst de deuren in 1840. De afgelopen jaren was de kerk gesloten voor een grondige restauratie. 

‘’We wisten in eerste instantie niet of we überhaupt wilden restaureren’’, vertelt vicevoorzitter van de Martinusparochie Riet Blom. ‘’Maar het is een prachtige kerk met een enorm levendige gemeenschap van mensen die uit alle hoeken van het land deze kant opkomen. Daarnaast hebben we hier veel ruimte, die we voor verschillende doeleinden kunnen gebruiken. Studenten komen bijvoorbeeld vaak bijeen in onze werfkelders.’’

Tekst gaat verder onder afbeelding

Deze kerk neemt dus niet alleen in religieus opzicht, maar ook in cultureel en sociaal opzicht een belangrijke plek in Utrecht in. De keuze om toch te gaan restaureren werd uiteindelijk dan ook gemaakt in 2019.

Het duurde nog even voordat de restauratiewerkzaamheden daadwerkelijk begonnen. Door de coronapandemie, materiaal- en personeelstekort liepen de plannen vertraging op. De meeste leden van de kerk zijn in de tussentijd uitgeweken naar de nabijgelegen St. Catharinakathedraal of opzoek gegaan naar een gemeenschap dichter in hun eigen buurt. Nu het einde van de restauratie in zicht is, ziet Blom graag iedereen weer terugkomen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Werkzaamheden

‘’Behalve de glas-in-loodramen is alles wat je hier ziet gerestaureerd’’, vertelt Blom. ‘’Vooral het altaar is bijzonder, de vele verflagen die eroverheen zaten zijn er zeer zorgvuldig afgekrabd, laag voor laag, waardoor het altaar is teruggebracht naar de oorspronkelijke staat en de originele kleuren.’’ Verder is het fresco gerestaureerd, het plafond volledig hersteld en ornamenten in het gewelf verankerd. Ook is de orgelombouw vernieuwd, er zijn nieuwe geluidsinstallaties geplaatst en de verwarmingsinstallaties zijn vernieuwd.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Wat ook bijzonder is, is dat alle onderdelen van de kerk, net als het altaar, zijn teruggebracht naar de originele kleurencompositie. Er zijn dan ook veel kunsthistorici betrokken geweest bij de restauratie. Blom: ‘’Het interieur is de afgelopen decennia veel veranderd, maar toen de kerk in 1840 opende, waren dit de kleuren.’’

Tekst gaat verder onder afbeelding

Deze neoclassicistische kerk werd destijds ontworpen door architect K.G. Zocher en bekostigd door omwonenden uit Wijk C en parochianen in Utrecht. Toen de Sint-Augustinuskerk geen geld leek te hebben voor de huidige restauratie, schoten ook dit keer leden van de kerkgemeenschap te hulp. Daarnaast droeg het Parelfonds financieel bij, waardoor de restauratie van het rijksmonument nog dit jaar voltooid kan worden.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De feestelijke heropening van de Sint-Augustinuskerk kan dan ook eind dit jaar gevierd worden. ‘’Iedereen is welkom, er zal van alles te doen te beleven zijn’’, zegt Blom. Vanaf zondag 3 december is er weer iedere doordeweekse dag een dienst om 12.00 uur en op zondag om 09.30 uur. Aan de andere ruimtes in de kerk, waaronder de koffiekamer, de parochiekamer en de werfkelders, wordt de komende maanden nog gewerkt. Wanneer die werkzaamheden voltooid zijn, is nog onduidelijk.”