De Buurkerk is alweer 40 jaar het thuis van Museum Speelklok. Om dat te vieren is er een speciale webapplicatie gelanceerd met verhalen over de geschiedenis van de Buurkerk, met historische beeldmateriaal en met levenslessen van Suster Bertken – zij leefde 57 jaar als kluizenaar in de kerk. 

In Museum Speelklok is een omvangrijke collectie te vinden van mechanische muziekmachines; muziekdozen, draaiorgels, snaarinstrumenten en speelklokken.

Het museum is in 1956 ontstaan uit een eerste tentoonstelling met de naam Van Speeldoos tot Pierement. Na de tentoonstelling opende in 1958 het daadwerkelijke museum, toen nog aan de Lange Nieuwstraat. Het museum werd groter en groter en verhuisde in 1971 naar een locatie Achter de Dom. In 1984 verhuisde het museum nog een keer, nu naar de geheel gerestaureerde middeleeuwse Buurkerk. Toenmalig Koningin Beatrix kwam speciaal langs voor de opening.

Tekst gaat verder onder afbeelding

De opening in de Buurkerk is nu 40 jaar geleden. Reden voor het museum om stil te staan bij de geschiedenis van het eeuwenoude gebouw. Er is een speciale website gelanceerd met informatie over de kerk, en met bijzonder beeldmateriaal.

De Buurkerk ontstond rond het jaar 1000 en was bedoeld voor de gewone inwoners van de stad en niet, zoals de meeste andere kerken, alleen voor geestelijken. Omdat de Buurkerk midden in het bruisende handelscentrum van Utrecht lag, reed het verkeer in de 16e eeuw zelfs dwars door de kerk heen. Tot ver in de 20ste eeuw vonden er diensten, herdenkingen en trouwerijen plaats.

Suster Bertken

Een van de meest bijzondere verhalen gaat over Suster Bertken. Tijdens haar leven al een ‘beroemdheid’ en tot op de dag vandaag wordt er over haar verteld. De KB nationale bibliotheek heeft een pagina over haar met de titel ‘Suster Bertken: vrijwillig levend begraven’. Zij leefde 57 jaar lang in een kleine ingemetselde ruimte in de kerk. In die tijd schreef ze ook twee boekjes, wat haar daarmee als één van de weinige vrouwen een plek in de Middelnederlandse literaire canon gaf

Op de nieuwe website over de Buurkerk is te lezen: “Ze zou blootsvoets door haar onverwarmde cel hebben gelopen, gekleed in een zogenaamd boetekleed en geen vlees of zuivel hebben gegeten. Ze kon er kerkdiensten volgen via een raampje aan de ene kant van haar cel. Via een raampje aan de andere kant, daar waar nu de Choorstraat is, kon ze voorbijgangers te woord staan. Ze was voor de Utrechters luisterend oor en maakte zich met haar vrome adviezen zeer geliefd.”

De adviezen van Suster Bertken leven voort op de website over de Buurkerk, al geeft ze daar nu wel wat ‘modernere’ adviezen, over emoji’s in Whatsappgroepen, datingapps en lach-yoga.

Op zaterdag 14 september tijdens Open Monumentendag zijn er speciale rondleidingen door de Buurkerk. Tussen 12.00 en 16.00 uur start in het museumcafé elk uur een gratis rondleiding.