‘Utrecht heeft alles, maar laat het niet zien’

Door: Ghislaine van Drunen

 ‘Utrecht zit op goud, maar moet het wel verzilveren.’ Het is de titel van een publicatie uit 2008 van CMS Derks Star Busmann (CMS), de gemeente Utrecht en PricewaterhouseCoopers Utrecht (PwC), tot stand gekomen op initiatief van het laatstgenoemde bedrijf en dan vooral van Richard Kraan (foto), partner accountant aldaar. Het is ook het motto van Kraan, die zich als geboren en getogen Utrechter binnen PwC inzet voor verbinding met de stad. Zijn doel: Utrecht laten bloeien.

‘Utrecht heeft veel potentie, maar die wordt onvoldoende benut’, stelt Kraan. ‘Kijk naar de ligging, het opleidingsniveau van de bevolking, de bruisende culturele sector, de bedrijvigheid. Utrecht heeft alles, maar laat het niet zien.’ Richard Kraan (1965) werkt al 25 jaar bij PwC en was van 2005 tot 2010 vestigingsleider van het Utrechtse kantoor, dat in Rijnsweerd is gevestigd. Hij was in die tijd onder meer verantwoordelijk voor de verhuizing binnen Rijnsweerd naar een nieuw pand in 2007. De verhuizing vormde de aanleiding voor bovengenoemde publicatie.

Morele verplichting

Kraan: ‘We delen dit pand met CMS – advocaten, notarissen en belastingadviseurs – die er tegelijk met ons inkwamen. We wilden voor de opening iets voor de stad doen. Ik vind namelijk dat je als bedrijf een morele verplichting hebt naar de omgeving waar je gevestigd bent. Het is bovendien de filosofie van PwC: overal waar we zitten, willen we maatschappelijk betrokken zijn. Dat is ook in ons belang, het maakt ons aantrekkelijk voor klanten en voor potentiële werknemers.’

‘Iets voor de stad doen’ werd een onderzoek naar de potentie van Utrecht, waarvan de resultaten bij de opening van het nieuwe pand werden gepresenteerd. De publicatie leidde tot de oprichting van het Utrecht Development Board (UDB), een onafhankelijk adviesorgaan met als missie: ‘de stad Utrecht helpen om haar potentieel ten volle te realiseren.’

Gezamenlijk doel

De gemeente Utrecht wordt vaak gebrek aan visie verweten, weet Kraan, een punt van kritiek dat hij ook onderschrijft. ‘Utrecht heeft behoefte aan sturing en coaching om keuzes te maken. Willen we de stad groter maken, dan moeten we een doel hebben om met z’n allen – gemeente, bewoners, bedrijven – naartoe te werken. Dat zorgt voor verbinding en een gezamenlijke inspanning.’

Utrecht2018 was volgens Kraan een mooie stip aan de horizon om naar toe te werken. ‘Jammer dat we nu al uitgeschakeld zijn, want culturele hoofdstad worden, zou Utrecht internationaal op de kaart hebben gezet. Dat was goed voor de stad geweest en voor de bedrijven die er gevestigd zijn. Nu dit niet doorgaat, moeten we ons ergens anders op richten. De Tour de France naar Utrecht halen in 2015 of 2016 is een mooie stepping stone. Daarnaast moeten we de betrokkenheid vasthouden die de race om de titel van culturele hoofdstad net begon los te maken. Deze erfenis van het bidbook is zeer waardevol!’

Emotionele betrokkenheid

 Het gaat Kraan namelijk allemaal niet snel genoeg. Hij mist de echte betrokkenheid van andere grote bedrijven in de stad. Kraan: ‘PwC zit samen met ASR, Bouwfonds, CMS, Corio, Jaarbeurs Utrecht, NS, ProRail, Rabobank en SHV in de Council Vrede van Utrecht. Via de council zijn al deze bedrijven financieel en deels inhoudelijk betrokken bij dit evenement. Dit is een mooi platform om onze betrokkenheid voor stad en regio te tonen. Maar hoe zichtbaar is die nu echt? Op basis van onze gezamenlijke kennis en ons netwerk kunnen wij toch meer voor de economische belangen van deze stad en regio – die verder gaan dan de optelsom van de individuele belangen – betekenen? Er zit veel meer potentie in dan we nu benutten.’

Kraan stelt dat evenementen als 300 Jaar Vrede van Utrecht en Utrecht2018 in de ogen van bewoners en bedrijven vooral veel geld kosten, en de winst niet per se in geld is uit te drukken, ‘behalve voor toerisme, de musea en de horeca’. Maar dat zou bedrijven niet moeten tegenhouden, vindt hij. ‘Het gaat om de internationale profilering van de stad. Zakendoen heeft niet alleen een rationele, maar ook een emotionele kant. Dat zie je aan iemand als grootaandeelhouder Frans van Seumeren, die veel geld stak in FC Utrecht. Dat is waarschijnlijk niet winstgevend voor hem, maar wel goed voor de club en voor de stad. Maar ja, hij is net als ik geboren en getogen in Utrecht. Misschien is dat wel het verschil.’

Initiatief nemen

Kraan hoopt dat grote bedrijven die in Utrecht gevestigd zijn in de toekomst elkaar meer uitdagen en meer samenwerken. ‘Daarvoor hoeven we niet te wachten op de gemeente, we moeten zelf aan de slag. Daar zet ik me voor in binnen PwC, maar ook als lid van UDB en een aantal andere organisaties. Ook het in 2012 opgerichte stadsbrede Ondernemersfonds – bedrijven en instellingen betalen een opslag WOZ (waardering onroerende zaken) om collectieve voorzieningen en uitgaven te financieren – kan hiervoor een enorme stimulans betekenen.’

Als voorbeeld van geslaagde samenwerking noemt Kraan het initiatief ‘Naar een duurzaam kantorenpark Rijnsweerd’, waar PwC samen met andere partijen op het bedrijventerrein bij betrokken is. ‘We willen voor het hele gebied een gezamenlijke warmte-koudeopslag regelen. We hebben de koppen bij elkaar gestoken en zijn een business case aan het bouwen. Al in een vroeg stadium hebben we de gemeente en de provincie Utrecht benaderd. Ze ontvingen ons met open armen, want duurzaamheid is voor hen een speerpunt. De gemeente heeft nu toegezegd ons plan financieel te steunen en het wordt nu al aangehaald als best practice. Zo zie je maar waartoe initiatief tonen en investeren kunnen leiden.’