De gemeente Utrecht gaat niet actief lobbyen voor het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd naar 16 jaar, ondanks een oproep van de gemeenteraad. De reden is dat er geen geld beschikbaar is voor lobbyactiviteiten, nadat de raad eerder het lobbybudget heeft verlaagd.
Tijdens de raadsvergadering van 12 juni 2025 diende raadslid Ruben Snijder (Student & Starter) een motie in waarin het college werd verzocht om bij het Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) te pleiten voor stemrecht vanaf 16 jaar.
De motie kreeg steun van BIJ1, D66, DENK, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA, Volt, de groep Zwanenberg (tegenwoordig LINK) en uiteraard Student & Starter, een meerderheid in de gemeenteraad. Vervolgens stelde de gemeenteraad hiervoor geen extra budget beschikbaar om deze lobby mogelijk te maken.
Het college laat nu weten dat het, vanwege de bezuiniging op het lobbybudget, de motie niet (volledig) kan uitvoeren. Actieve lobby-activiteiten zijn daardoor niet haalbaar. Wel stuurt het college een brief aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, waarin het pleit voor verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd naar 16 jaar. Deze brief was als bijlage bij de motie gevoegd.
Brief
In de brief schrijft de gemeente dat het stemrecht een belangrijke manier is om inwoners bij de politiek en samenleving te betrekken.
Volgens het college van B&W is het vertrouwen van jongeren in de politiek momenteel laag. Jongeren worden weliswaar voortdurend geconfronteerd met politieke besluiten die grote invloed hebben op hun leven en toekomst, maar hebben daar via het stemrecht nog geen zeggenschap over.
Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd zou volgens het college bijdragen aan meer vertrouwen en betrokkenheid van jongeren bij de politiek, en daarmee aan een toekomstbestendige democratie. In andere landen is bovendien gebleken dat jongeren politiek actiever worden wanneer zij al vanaf 16 jaar mogen stemmen.
26 Reacties
ReagerenZucht. Laten we de grens meteen maar op 12 jaar leggen dan, nu we toch bezig zijn. Waar bemoeit de Utrechtse dorpspolitiek zich in hemelsnaam mee.
Wat idioot. Op je 16e ben je over het algemeen nog niet eens klaar met de middelbare school. Vervolgens zitten kinderen met keuze stress over de eeuwige vraag, wat wil je doen als je later groot bent.
Dan gaan we ze nu ineens laten stemmen?
Je ziet nu ook steeds meer twijfel bij kinderen of ze een jongetje of meisje zijn….
Het wordt me met de dag gekker.
Het menselijk brein is pas geheel volgroeid als je 25 jaar oud bent, tot die tijd ben je niet in staat om goed overwogen beslissingen te nemen. In ons strafrecht is dat zelfs een reden om jeugdigen volgens een ander regiem te berechten. Formeel is dat jeugdstrafrecht van toepassing op 12 tot 18-jarigen, maar het komt regelmatig voor dat zelfs 19 tot 23-jarigen hiervoor in aanmerking komen.
Ook voor het kopen van sigaretten en alcohol moet je minimaal 18 jaar zijn.
Voor veel jongeren is zelfs 18 jaar al rijkelijk vroeg om zo’n belangrijke keuze te kunnen maken, dus ik vind het volkomen onzinnig om daar 16 jaar van te maken.
Zal utrecht weer niet zijn .
@ Wim en @ Steven (onderbuik):
Zes argumenten pleiten voor deze motie van BIJ1, D66, DENK, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA, Volt, de groep Zwanenberg (tegenwoordig LINK) en uiteraard Student
Ten eerste:
onderzoek naar politieke kennis, ‘geletterdheid’ met een deftig woord, laat zien dat veel volwassenen nauwelijks weten hoe hun kiessysteem werkt of wat de standpunten van partijen concreet inhouden.
Dat is punt 1.
Dan tweedens:
er is sprake van een vrij breed spectrum: sommige jongeren vanaf 16 zijn behoorlijk tot zeer goed geïnformeerd en reflectief; sommige 45-jarigen stemmen op een vrij domme manier: puur op basis van emoties die via een campagne worden opgeroepen. Niet erg slim dus.
Ten derde: in Oostenrijk, Schotland en Duitsland (sommige deelstaten) hebben jongeren vanaf 16 al sinds jaren stemrecht. Uit onderzoek is gebleken dat jongeren serieus en met evenveel consistentie stemmen als oudere kiezers.
Ten vierde: de opkomst onder 16- en 17-jarigen is vaak hoger dan onder 18- tot 21-jarigen, vooral als scholen burgerschapsvorming ondersteunen. Dit komt het democratisch proces ten goede.
Ten vijfde: uit onderzoek blijkt dat jongeren van 16 jaar in taken die logisch redeneren en risico’s inschatten, gemiddeld even goed presteren als volwassenen van 18 jaar of ouder.
Ten zesde:
jonge mensen hebben nog een heel leven voor zich en het is goed dat zij mee invloed uitoefenen op de politiek die immers bepalend is voor belangrijke thema’s als wonen en klimaat. Thema’s die jongeren rechtstreeks aangaan en hun toekomst betreffen.
Conclusie: het is een prima zaak als 16-jarigen voortaan stemrecht krijgen. Dus fakkel dit idee niet af zonder enig werkelijk tegenargument beste Wim en Steven. Dat is vrij dom.
En natuurlijk weer dezelfde partijen die dit voorstellen.
Lekker 16 jarig, makkelijk beïnvloedbaar kiesvee binnen halen?
En hoezo lobby met belastinggeld van de Utrechtse burgers?
Met 16 jaar stemrecht geven is een ideologische wens van bepaalde politieke partijen. Doe dat maar met je eigen budget. En hoezo streven gemeentelijke partijen hiernaar. Laat dat over aan hun grotere landelijke top.
Zou mooi zijn, dan worden straks vapes met aardbei-suikerspinsmaak weer legaal en krijgt iedereen op z’n 16e een gratis fatbike van de overheid.
Nu de volwassen er zo’n verschrikkelijke puinhoop van hebben gemaakt lijkt het me niet meer dan redelijk om jongeren ook te laten stemmen. Misschien krijgen we dan weer een echt kabinet in plaats van een kleuterklas!
Ha, een project dat niet doorgaat wegens geldgebrek. Dat werd tijd. Dat er maar meer mogen volgen.
@Boogschutter. Dank voor het aanbrengen van doordachte en op feiten berustende argumenten.
Ik vraag me alleen af , waarom de Utrechtse gemeenteraad zich hier mee bezig houdt. Dit lijkt me nu typisch iets voor de landelijke politieke discussie. Natuurlijk kan de gemeenteraad wel nadenken over andere manieren om de jeugd in Utrecht te betrekken bij het democratische proces in de gemeente.
hoe kom je gemakkelijk aan meer stemmen?
Is prima hoor, maar dan ga je ook volle bak belasting betalen vanaf je zestiende, ben je compleet juridisch aansprakelijk voor alles, geen gratis zorgverzekering meer, dienstplicht voor iedereen vanaf die leeftijd (ook al wordt die niet praktisch uitgevoerd) doen we gelijk de hele rambam erbij.
Kijken of ze het dan nog zo’n goed idee vinden.
Wat een mazzel dat er geen geld is om hier voor te lobbyen. Met 18 ben je volwassen, mag je biertje en sigaretten kopen maar in Utrecht wil men je van 16 jaar laten stemmen? Auto rijden ook maar vanaf 16 dan? En natuurlijk biertje en roken naar 16 jaar.
Hallo politiek in Utrecht hebben jullie nu werkelijjk niets beters te doen dan dit verzinnen? Ik snap het wel want jongeren stemmen veel links ook. Angst voorvolgende verkiezingen misschien links?
En dan? Ook 16 jarige volksvertegenwoordigers? Want als je mag stemmen, mag je ook gekozen worden.
Hallo @ Fred,
nog afgezien van wat evidente onzin die je hier te berde brengt (‘16-jarig kiesvee’, ‘makkelijk beïnvloedbaar’ – waar baseer je die wetenschap op?) aan jou de vraag waarom gemeentelijke politici dit soort voorstellen niet zouden mogen doen? Waarom, beargumenteer dit eens – mogen alleen die voortreffelijke landelijke politici zich met dit onderwerp bezighouden? Verklaar je nader als je kunt.
Baliekluiver zou het wel eens een beetje meer bij het rechte eind kunnen hebben. Zie zijn reactie hierboven.
Voorts verwijs ik je ook nog even naar de schrandere vragen die de kinderen stelden aan de landelijke partijleiders tijdens de uitzending van het jeugdjournaal. De jeugd heeft de toekomst! (Zou ik zeggen…)
Enfin ik wacht op je goed onderbouwde argumenten. Ongetwijfeld ben je wijs genoeg om die te kunnen leveren.
In Nederland, maar ik vermoed in geheel west Europa worden kinderen van jongs af aan met linkse ideologie geïndoctrineerd. Pas als ze later (ambtenaren daargelaten) echt gaan werken valt die links ideologie ze toch wat zwaar en worden ze langzaam wakker. Geen wonder dat die linkse partijen ze al op 16 jaar willen binnenhalen. Eigenlijk heel abject en ondemocratisch.
Doordat alleen partijen uit hetzelfde specifieke politiek spectrum dit voorstellen zegt mij genoeg; dit is eigenbelang want kennelijk vallen onder die groep stemmen te winnen.
@Boogschutter
Ik heb wat puntjes van kritiek op je betoog.
Ten eerste
Jongvolwassenen weten het niet hoe het kiesstelse werkt wegens gebrek aan goede educatie, daar kunnen we VVD/PvdA/D66 (Paars + internationaal nivelleren is een feestje) voor bedanken. Oudere volwassenen hebben het kiesstelsel allemaal met geschiedenis & staatsinrichting (dat was vroeger één vak) en/of maatschappijleer gehad. Dus neem aan dat je met ‘volwassen die niet weten hoe het kiessysteem werkt’ iedereen onder de 40 bedoeld want die zijn inderdaad onwetend geopinieerd.
Daarnaast weten de meeste politici niet eens wat de standpunten van hun partij zijn. Die kwakken ze namelijk overboord op het moment dat ze in de coalitie komen. Dat heb ik de bekende standaard machtspartijen al 17x zien doen, overmorgen wordt de 18e keer.
Ten tweede
Kiezen heeft niks met intelligentie te maken, wel met goedgelovigheid want liegen is voor politici een functievereiste. Timmermans is al twintig jaar een bekende rasfabulant, toch loopt half intellectueel NL achter die man aan. Volgens jouw theorie zouden die allemaal dom zijn.
Vind het prima hoor, maar dat haatgraafje gaat schuimbekken.
Ten derde
Ik kan met onderzoek op heel eenvoudige wijze aantonen dat gras niet groen maar paars is. Dus “onderzoek heeft uitgewezen dat” is een non-argument wat ook nog eens schandalig voorbij gaat aan het feit dat Nederlanders géén Oostenrijkers, Schotten of Duitsers zijn.
Ten vierde
Jongeren doen nog wat ouderen ze opdragen, jong volwassenen geven die ouderen de middelvinger, volwassenen trekken hun eigen plan en gaan hun eigen gang.
Ten vijfde
non-argument. Schoolprestaties (veilige strak georganiseerde omgeving) hebben niks te maken met de gevolgen van het eigen handelen in een wereld vol chaos en info-overload niet kunnen overzien.
Ten zesde
non argument. Verwijs je graag naar de docu op NPO start ‘fortuyn, on-Hollands’. Exact dezelfde problemen spelen bijna 40 jaar later nog steeds omdat de politiek ze niet oplost. Piepjong laten stemmen schept meer afhakende kiezers omdat ze eerder met die eeuwige politieke list bedrog worden geconfronteerd. Klimaatverandering is echt gewoon een dom argument, het klimaat is al sinds de ijstijd aan het opwarmen en Homo sapiens gaat daar op werkelijk briljante wijze mee om: ze maken er optimaal gebruik van. Mensen zijn namelijk geen domme koeien, dat is enkel wat de in theorie opgeleiden van ze vinden.
Mijn argument om kinderen pas stemrecht te geven als ze 18 zijn:
Dan kunnen ze niet zo snel worden omgekocht (GL wilde dat ooit doen met 10 mille) of onderdruk worden gezet door familie/peers.
Want kinderen moeten tegenwoordig zo lang mogelijk kind zijn, totdat volwassenen ze kunnen exploiteren want dan zijn ze ineens spontaan handelingsbekwaam en volkomen rationele wezens ipv hormoongestuurde emobommetjes.
Bij stemrecht vanaf 16 jaar is er wel degelijk sprake van exploitatie door de politiek die intellectueel chronisch gebreke blijft om de eigen achterban te behouden en van pure ellende maar nieuwe nog onwetende zieltjes wil winnen onder motto ‘jong geleerd is oud gedaan’
Overigens, jongeren stemmen FvD, PVV of Denk, daar zit de werkelijke politieke pijn bij dit slinkse voorstel: 18 jarigen zijn inderdaad niet dom, ze maken alleen ‘verkeerde keuzes’ volgens slinks.
@Lombokker
spijker – kop
@Bert
Ludiek plan!
@Boogschutter
Volgens de linkse doctrine heeft de jeugd helemaal geen toekomst meer.
Ze gaan er namelijk allemaal vroegtijdig aan door klimaatverandering, Putin, suiker, vlees, koolhydraten, overgewicht, puistjes, zeespiegelstijging, roken, drinken, dansen, enge zooonoses….behalve als ze exact doen wat de doctrine dicteert…dan komen ze in de hemel
@Maarten
Ik heb al meer dan een halve eeuw exact diezelfde observaties.
@Realist
Uiteraard, de eigen achterban kunnen ze niet behouden wegens gebrek aan verhaal, dan maar nieuwe blanco zieltjes winnen met het zelfde uitgekauwde verhaal.
@ Koel Hoofd
Je betoog bevat enorm veel taalfouten, verschrijvingen en onbegrijpelijk krom geformuleerde zinnen c.q. beweringen uit het ongerijmde. Er valt helaas weinig chocola van te maken. Wat overigens jammer is want het item waar wij over van mening zouden kunnen verschillen is zeker de moeite van een meer zorgvuldig opgebouwd verhaal waard!
Aangezien je in Nederland ook op je 16de een tattoo mag laten zetten. Lijkt mij dit niet meer dan logisch.
Dat je dan nog steeds geen biertje mag drinken of een peukie mag roken lossen we later wel op.
@lombokker: “tot die tijd ben je niet in staat om goed overwogen beslissingen te nemen.”
Leeftijd is, zo blijkt ook geregeld op dit forum, geen garantie voor logisch denken en het wel overwogen beslissingen maken.
Ik bied bij deze mijn excuus aan aan @ Koel Hoofd die ik ten onrecht beticht heb van het maken van taalfouten, vreemde zinswendingen, onbegrijpelijke zinsconstructies etc. Dat is onjuist: ik heb zojuist opgemerkt dat mijn browser (Chrome) zijn teksten – op een voor mij ondoorgrondelijke manier – automatisch vertaalde naar het Engels en vervolgens meteen weer (ook automatisch) naar een vreemd soort krom, spaghetti-achtig ‘Nederlands’. Dat heeft bij mij tot verwarring geleid.
Koel Hoofd en ik verschillen van mening over het betreffend onderwerp. Dat kan. Maar zijn stellingname heeft hij in heldere bewoordingen en zonder taalfouten beschreven. Ik respecteer zijn standpunt zonder het met hem eens te zijn. Nogmaals mijn excuus Koel Hoofd.
Gemeente raad en ambtenaren; voor de stad Utrecht zijn 3 dingen van belang, focus, focus en focus. Op de dingen die je als stad moet doen voor je inwoners.
En als dat allemaal geregeld is kun je op andere stoelen gaan zitten, maar zover is het nog lang niet dus hou je bezig met wat je wel moet doen en waar je je geld aan moet besteden
Ze kunnen de leeftijd beter verhogen naar 24.
Niks beters te doen ?
Een democratie is 10 wolven en 2 schapen die stemmen over wat er vanavond op het menu staat. Dat linkse partijen daar graag nog wat extra jonge predatoren aan toe willen voegen om haar doelen te bereiken valt te begrijpen, maar verstandig is anders.