Meer festivals in Utrecht; een zegen of een last? | De Utrechtse Internet Courant Meer festivals in Utrecht; een zegen of een last? | De Utrechtse Internet Courant

Meer festivals in Utrecht; een zegen of een last?

Meer festivals in Utrecht; een zegen of een last?
Food festival Lepeltje Lepeltje in Park Lepelenburg. Foto Robert Oosterbroek
Culturele Zondag, Fonteyn Festival, Bevrijdingsfestival, Mumbai Color Festival, Geheime Liefde en Soenda Outdoor, zomaar wat festivals in de buitenlucht in mei in Utrecht. De lente en zomer staan voor de deur en daarmee ook de vele festivals in de Utrechtse parken. Daar is niet iedereen enthousiast over.

Culturele Zondag, Fonteyn Festival, Bevrijdingsfestival, Mumbai Color Festival, Geheime Liefde en Soenda Outdoor, zomaar wat festivals in de buitenlucht in mei in Utrecht. De lente en zomer staan voor de deur en daarmee ook de vele festivals in de Utrechtse parken. Daar is niet iedereen enthousiast over.

Eind januari, Park Transwijk. Hordes jonge mensen komen van alle kanten aangefietst en -gelopen. Een volgepropte bus stopt bij een tijdelijke bushalte; in skipakken en andere winterse kleding uitgedoste festivalgangers stromen naar buiten. Er ontstaan lange rijen voor de toegangspoortjes van het festivalterrein. Intussen zijn de indringende bastonen van technomuziek te horen. Sneeuwbal Festival is begonnen.

Het is een van de weinige festivals in de openlucht in de winter; in de lente en zomer zullen de buitenfeesten weer in alle hevigheid losbarsten. De festivalsector in Utrecht is de laatste jaren flink gegroeid en ook de diversiteit is toegenomen. Zo zijn er steeds meer food-, bier- en wijnfestivals in de binnenstad en vormen parken en weilanden het decor voor dancefeesten.

Volgens Huub van der Vecht, organisator van het nieuwe Central Park Festival, geven festivals een gevoel van vrijheid. “Het zijn kleine wereldjes op zich, waarin je voor een dag kunt zijn wie je wilt zijn.” Maar aan de andere kant van het hek klinkt kritiek.

Wildgroei

De discussie over de hoeveelheid festivals in de grote steden van Nederland laait al jaren elke zomer opnieuw op. Niet vreemd, gezien de verveelvoudiging de laatste vijftien jaar. Vooral in Amsterdam is de ‘wildgroei’ aan festivals een groeiend probleem. Maar ook in Utrecht neemt het aanbod elk jaar toe en zitten sommige zomerweekenden overvol met evenementen en festivals.

Volgens onderzoeker Media- en Cultuurwetenschappen aan de Universiteit Utrecht, Philomeen Lelieveldt, is het belangrijk onderscheid te maken tussen een evenement en festival. Een festival is een evenement in de publieke ruimte met een bewuste planning en een afgebakende periode. In het algemeen zijn ze gericht op het creëren van een unieke ervaring en op onalledaagse situaties en handelingen. Lelieveldt: “Een evenement als de start van de Tour de France of Koningsdag heb je als stad nodig. Zeker als je dat samen met lokale organisaties tot stand brengt.” Bij festivals in de openbare ruimte zet Lelieveldt kanttekeningen. “Lokale beleidsmakers hebben de neiging mee te bewegen met een festivalorganisatie. Ze zeggen: ‘Dat is leuk, want het brengt leven in de brouwerij en jonge mensen zorgen voor meer omzet voor de stad’. Maar een stijging van de omzet is vooral voor de organisator op een afgebakend festivalterrein. De lokale ondernemers merken niet zoveel van een festival in de buurt.”

Bruisend stadsleven

Lelieveldt vraagt zich af waarom festivals zo vaak in de openlucht moeten worden gehouden. “Festivals zijn er niet omdat dat dat moet, of noodzakelijk is, het is een verdienmodel en entertainment. Niets mis mee, maar Utrecht heeft er heel mooie, geschikte locaties voor, zoals fabrieken en loodsen: De Fabrique bijvoorbeeld, of de Jaarbeurs.” Voor de grote commerciële festivals ziet ze dus geen cultureel belang. “Die dragen ook niet bij aan de lokale economie. Wel vind ik het belangrijk dat kleinschalige buurtfestivals worden gefaciliteerd. Als buurten samenhang vertonen door dingen te organiseren, moet je dat stimuleren.”

‘Het zijn kleine wereldjes op zich, waarin je voor een dag kunt zijn wie je wilt zijn’

Fervent festivalganger en marketingmanager bij TivoliVredenburg, Lieke Timmermans, vindt een festivalcultuur juist erg belangrijk voor een stad. “Volgens mij is een bruisend stadsleven goed voor Utrecht. Hoe levendiger, hoe beter voor ondernemers en burgers. Ook worden mensen trotser op de stad.” De promotie van de festivals komt Utrecht ook ten goede, volgens Timmermans: “Die festivals willen publiek trekken en communiceren daarover. Daardoor kunnen mensen uit Amsterdam of Amersfoort bijvoorbeeld ook zien dat recreatieplas Strijkviertel een leuke plek is.”

Timmermans noemt verder de toename van plekken waar artiesten kunnen optreden een belangrijk voordeel aan festivals. “Hoe meer plek, hoe beter. Muzikanten moeten meters maken om op het niveau van Kensington te komen en festivals zijn daarvoor een goede bodem. Dat geldt overigens voor alle soorten muziek.”

Omwonenden

Lelieveldt ziet ook een aantal problemen bij festivals in de openbare ruimte: afsluiting van publieke ruimte, milieuschade, veiligheidsrisico’s, drugsoverlast en geluidsoverlast. “Het probleem met het geluid zijn de gebrekkige meetinstrumenten; het laagfrequente geluid van de bassen wordt niet waargenomen en juist die bassen kunnen bijvoorbeeld bij dancefeesten veel overlast veroorzaken.”

Een aantal van de problemen wordt wel behandeld, maar er is te weinig duidelijkheid over, legt Lelieveldt uit. “Als een gemeente publieke ruimte uit handen geeft, moet die ook openbaar maken welke kosten daarmee gemoeid zijn.” Uit gesprekken tussen bewoners, festivalorganisatoren en gemeente blijkt volgens de onderzoeker dat organisatoren zich bij vragen al snel beroepen op ondernemersbelang en niets loslaten over eventuele kosten van het herstel van groen, of de kosten voor het afsluiten van een park.

Huub van der Vecht, die samen met zijn broer ook evenementenbureau XSENSE oprichtte, zegt alle eventuele schade professioneel te herstellen. “Het beste is om van tevoren goed te bedenken hoe je schade kunt voorkomen, bijvoorbeeld door het leggen van rijplaten. Wij zorgen er altijd voor dat het herstel direct na het evenement plaatsvindt. Een park is een algemeen goed, waar iedereen plezier van moet hebben en niet alleen de festivalbezoekers. Sterker nog, onze eigen bezoekers willen daarna ook weer genieten van het park in de originele vorm.”

Natuur- en groenbehoud

De Partij voor de Dieren vindt dat de gemeente Utrecht te veel inzet op het binnenhalen van grote evenementen om zo als ‘entertainmentstad’ te concurreren met Amsterdam en Rotterdam. Fractiemedewerker van de partij Saskia Oskam zegt: “Het zou zoveel mooier zijn als we ons zouden richten op kleinschaligheid met respect voor mens, dier en natuur. Wij willen dat er een parkenbeleid wordt opgesteld waarin per park en zone wordt aangegeven hoeveel en welke evenementen er mogen plaatsvinden en hoe organisatoren naderhand bijdragen aan het herstel van het park. In dat beleid kan rekening  worden gehouden met de ecologische waarde van verschillende gebieden.”

Oskam vindt verder dat de gemeente een maximaal aantal evenementen per jaar zou moeten toestaan en op bepaalde locaties, zoals Lepelenburg, en dat het aantal evenementen minder moet. “Tevens kun je de verantwoordelijkheid voor het opruimen van afval en het voorkómen van schade aan groen niet alleen bij de organisatoren neerleggen. Zij kunnen niet alleen duizenden bezoekers monitoren en voorkomen dat er schade en vervuiling ontstaat.”

Het college moet volgens de PvdD beter met omwonenden overleggen over wat er in hun parken, natuurgebieden en andere festivallocaties op stapel staat. “Omwonenden vinden af en toe een feestje wel te doen, maar de huidige hoeveelheid evenementen en hun grootschaligheid is hen vaak te veel”, aldus Oskam.

Dit artikel verscheen eerder in de DUIC Krant. 

13 Reacties

Reageren
  1. Jan

    Dit soort gelegenheden zorgen voor een kruisbestuif van mensen wat in de grote stad toch wel fijn is om te hebben. Het is een van de betere manieren om op terloopse wijze in contact te komen met anderen.

  2. G.H.

    “Onderzoeker Philomeen Lelieveldt vraagt zich af waarom festivals zo vaak in de openlucht moeten worden gehouden.”
    Vraagt dat mens zich ook af waarom mensen in juli liever een biertje op het terras pakken dan binnen? Waarom mensen in de zomer in een buitenzwembad liggen?
    Mijn hemel zeg. Hoe vaak komt ze dat onderzoekslokaaltje uit?
    Ik vind het geweldig hoe het festivalaanbod in Utrecht de afgelopen jaren is toegenomen. Je hoeft er niet meer voor naar het dorpje aan het IJ. En het publiek is stukken leuker.

  3. stefan

    Tja, best leuk, maar waarom kan het niet ergens op het platteland waar niemand er last van heeft? Vooral die constante housedreunen.

  4. Harry

    Wat een slap geouwehoer van die Lelieveldt. Volgens mij is ze nog nooit op 1 van deze festivals geweest. want als je bijvoorbeeld kijkt bij Fonteyn worden juist alle lokale ondernemers meegenomen in het proces en verdienen zei er dus ook een goeie boterham aan.
    Dat festivals op bepaalde locaties voor overlast zorgen (park transwijk) wil ik geloven maar tijdens een feest bij fort vechten of strijk viertel lijkt mij toch wel meevallen.
    Daarbij je woont in een grote stad, af en toe een beetje overlast van evenementen en/of uitgaanspubliek hoort daar wat mij betreft bij. Als je daar absoluut geen last van wilt hebben moet je lekker in het altijd rustige de bilt gaan wonen.

  5. Cynthia

    Er zijn zeker weten de laatste jaren enorm veel festivals bijgekomen in Utrecht. Ik vind het persoonlijk wel super leuk en gezellig. In de zomer is er zo’n beetje elke dag/weekend wel genoeg om uit te kiezen. Ook snap ik dat mensen die naast een van de mooie parken wonen hier overlast van bevinden. Wat festivals per jaar moet je niet over zeuren maar het zijn er idd wel veel. Ik woon zelf naast de Jaarbeurs dus als Armin oid er is dan dreun ik ook mijn bed uit. Is ook wel een beetje het risico als je er woont. Zit er een beetje dubbel in voor de bewoners. Maar uiteindelijk vind ik het wel erg gezellig altijd om er naartoe te gaan of om er langs te rijden en blije mensen te zien. Beetje reuring in de stad kan zeker geen kwaad.

  6. Berend

    “Voor de grote commerciële festivals ziet ze dus geen cultureel belang. “Die dragen ook niet bij aan de lokale economie.”
    Jezus. Hoe oud is deze dame en hoe vaak begeeft ze zich buiten de muren van haar stoffige werkruimte?

    (dance)festivals hebben wel degelijk cultureel belang. Dancemuziek is een van de grootste culturele exportproducten van Nederland en daar moeten we trots op zijn!

  7. Katja

    Als er in De Meern een dancefestival wordt gehouden, kun je dat bij mij, ca. 5(!) km verderop nog horen. En hoe komt het toch dat de jeugd gehoorbeschadiging oploopt ?

  8. Ad Vies

    Het is toch heel simpel.

    Misschien is het aanbod ook wel aan de grote kant. Voor sommige mensen is het nooit genoeg> lees “rupsje nooit genoeg” eens.

    Niks mis met muziek of een leuk festival. Daar maken inderdaad veel bewoners van de stad gebruik van en daarmee voorzien veel festivals in een behoefte. Van bewoners dus. Misschien ook wel juist van klagende bewoners. Dat wil niet zeggen dat al het geklaag over overlast onzin is en iets is dat iedere bewoner maar moet accepteren. Het moet toch niet moeilijk zijn om het aantal festivals te doseren over langere perioden en qua locaties goed te spreiden, zodat niet steeds dezelfde mensen overlast ervaren? Gewoon een goed gesprek tussen bewoners, gemeente en organisatoren. Dat is in mijn ogen democratie. Bewoners denken niet alleen aan hun eigen belang, gemeente gaat niet te gemakkelijk over belangen van verschillende groepen heen en beloont iedere groep gelijk en de ondernemers moeten zich realiseren dat niet alles draait om hun bankrekening. Vanuit die gedachte en uitgangspunten is er veel mogelijk. De reden dat er voor veel mensen een grens moet aan het aantal evenementen en festivals heeft met een slechte dosering en een “slecht gesprek” te maken.

    Dit advies was gratis.

  9. rob van steensel

    Jammer dat een van de leukste festivals in Utrecht niet meer is saterday nicht fever het was ooit op het ledig erf DANSEN DANSEN EN NOG EENS DANSEN. op Jaren 7o bandjes .echt wen festival voor 40 uppers

  10. Niels Bokhove

    Het antwoord is heel simpel: STOPPEN, STOPPEN, STOPPEN! Genoeg is genoeg. Familie van mij werkt bij de Gemeente Amsterdam: de toeristenellende staat ze daar aan de lippen! Leren we dan werkelijk nooit van (elders) gemaakte fouten? Moet voor de zoveelste keer eerst het kalf verdrinken voordat we de put dempen?

  11. John

    Pretpark Utrecht

  12. Michiel

    Toeristen en festivals zijn toch echt twee heel veschillende dingen Niels.

  13. Wendy

    Ik ben benieuwd of Snowball nog steeds een vergunning krijgt als die nieuwe dure wijk ernaast ligt. Betwijfel het.

Plaats een reactie

Lees voor u reageert onze algemene voorwaarden. Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Uw IP adres is geregistreerd (wordt niet gepubliceerd).