Er moeten meer woningen komen en de wijken moeten gevarieerder worden: het is een langgekoesterde wens van de stad. Zeker in een stad als Utrecht – waarin de woningmarkt oververhit is en de druk alleen maar toeneemt – moeten keuzes worden gemaakt voor de toekomst. In een unieke samenwerking probeert de gemeente samen met woningcorporaties én beleggers in de stad de woningmarkt in balans te brengen. Maar wat betekenen de plannen en hoe wil Utrecht dit voor elkaar boksen?
Er is krapte op de woningmarkt in Utrecht: de wachtlijsten voor sociale huurwoningen zijn lang, starters komen maar moeilijk aan een woning en de verkoopprijzen van woningen zijn torenhoog. Bovendien groeit Utrecht naar verwachting van 350.000 naar 450.000 inwoners in 2040. Er is daarom behoefte aan maatregelen. Met een woonvisie ‘Utrecht beter in Balans’ en een stadsakkoord moet de woningmarkt de komende jaren flink worden aangepakt.
Meer en sneller
De kern van de nieuwe visie is meer en sneller woningen bouwen. Wijken moeten daarnaast meer gemengd worden door een gevarieerd aanbod. Dat wil zeggen dat er geen wijken meer moeten zijn met een overschot aan bijvoorbeeld sociale huurwoningen. Er zijn wijken waar het merendeel bestaat uit sociale huurwoningen, maar er zijn ook wijken waar vooral duurdere koopwoningen staan.
In Overvecht is er door woningcorporatie Mitros en ontwikkelaar BPD al een voorschot genomen op de plannen. Hier verdwijnen in 2021 aan de Vader Rijndreef, Camera Obscuradreef en de directe omgeving 80 sociale huurwoningen en komen 140 huur- en koopwoningen voor terug. De sociale huurwoningen komen vervolgens op andere plekken in de stad terug. Op deze manier moet de verdeling van verschillende woningtypes in verschillende wijken verbeteren. Een ruilproject.
Een andere bijzondere maatregel in de plannen is het behouden van 75 procent van de inschrijftijd na het accepteren van een sociale huurwoning. Momenteel is een huurder met een nieuwe woning 100 procent van de inschrijftijd kwijt. Verhuizen betekent dan weer achteraan sluiten in de rij. Bij het behouden van 75% van de inschrijftijd zou de doorstroming op gang worden gebracht. Ook moet er meer gebruik worden gemaakt van loting. Dat biedt namelijk kansen voor zoekenden die nog niet veel inschrijftijd hebben en niet urgent genoeg zijn, maar wel een woning willen.
In beweging
Kees Diepeveen, wethouder wonen in Utrecht, zegt: “We zien dat er naast de behoefte aan meer starterswoningen vooral een tekort is aan woningen voor de middeninkomens. Het is dan ook van belang om betaalbare woningen toe te voegen. In 2040 willen we dat 35 procent van de woningen sociale huur is en 25 procent middenhuur en goedkope en betaalbare koop.”
De aanpak van de gemeente Utrecht is anders dan voorheen. De groei van de stad biedt kansen om het aanbod in de verschillende wijken bij te sturen. Zelf noemt het stadsbestuur de hoge bouwproductie een van de belangrijkste instrumenten om verandering in gang te zetten. De gemeente wil corporaties en andere partners bewegen naar de gewenste samenstelling van woningen in de stad. “We sluiten hierbij geen enkel instrument uit”, is de gemeente stellig.
(Tekst gaat door onder afbeelding)
Stadsakkoord
Maar de gemeente bouwt zelf geen woningen. Dus hoe probeert de gemeente dan toch bij te sturen? Door prestatieafspraken te maken met partners – beleggers en woningcorporaties – en vast te leggen in het Stadsakkoord Wonen. Daarin staat hoe en met wie er de juiste woningen kunnen worden gebouwd.
De afspraken met de partners gaan over langdurige hoge woningbouwproductie, een inhaalslag op het middensegment, bevorderen van de doorstroming, het op peil brengen van de sociale voorraad, gemengde wijken en ruimte voor nieuwe woonconcepten en bewonersinitiatieven. Op veel vlakken wordt al samengewerkt aan deze speerpunten, maar het akkoord breidt die samenwerking verder uit.
Zo zijn er afspraken met corporaties en de markt dat huurders uit een corporatiewoning voorrang krijgen op een middenhuurwoning. Zo wordt verhuizen gestimuleerd en scheefwonen ingeperkt. Middenhuurprojecten worden bovendien versneld en met prioriteit ontwikkeld.
Verder wil de gemeente een passend woningaanbod binnen redelijke termijn voor alle inwoners van Utrecht, ook voor mensen die daar zelf niet in kunnen voorzien. Corporaties en zorgaanbieders gaan 385 woningen per jaar reserveren om de wachtlijsten voor kwetsbare groepen weg te werken en een nieuwe te voorkomen.
Als het allemaal verloopt zoals gepland moeten de Utrechtse wijken in 2040 35 procent sociale huur, 25 procent middensegment huur en koop en 40 procent duurdere huur en koop hebben. Dan zou de stad eindelijk in balans zijn.
Speerpunten uit woonvisie Utrecht
- Sneller en meer bouwen. De groei van de stad moet de bouwproductie stimuleren.
- Meer gemengde wijken. In de Utrechtse wijken moet een mix van sociale huur tot duurdere koopwoningen komen.
- Doorstroming. De woningmarkt moet in beweging komen. Door gemengde projecten, verhuisketens en toename van kwalitatief goede woningen in de middencategorie moet er een betere doorstroming komen.
- Passend aanbod. Er wordt gestreefd naar een passend aanbod voor alle inwoners. Ook voor de mensen die daar zelf niet in kunnen voorzien.
- Duurzaamheid. De woningen moeten duurzaam worden gebouwd of duurzamer worden gemaakt. Er wordt actief ingezet op energieneutraal en het terugdringen van gasaansluitingen.
23 Reacties
ReagerenWaarom sociale huur op Kanaleneiland gelijk houden? Ruim 90% is sociale huur daar. Lijkt me niet echt in balans. Zin de inwoners elders niet welkom?
Vooralsnog staat er naast het Merwedekanaalzone, Cartesiusdriehoek en Beurskwartier maar weinig spannends op stapel. Maak eerst maar eens concrete plannen die veel (lees: duizenden) woningen op zullen leveren
Prima plan. Beginnen met wat coffeeshops en een AZC in Oost. Een moskee in wittevrouwen. Paar shisalounges in Tuindorp. Wat extra shoarma en belwinkels in oog en al. Studentenwoningen in Leidse Rijn. Twee onder een kapwoningen op Kanaleneiland. Vrijstaande villas op Luneten.
@JdV
Wouw, jij hebt het pas begrepen. Hoop dat het bestuur van Utrecht dit ook leest. En vooral Kees Diepenveen. 2040 dat is het al over 19 jaar. Top dat Kees dat plannetje nu al heeft. Morgen beginnen? Dan wel CWM ( commissie welstand monumenten ) afschaffen want die kunnen alles tegen houden. Lees de notulen maar. Zelfs een markies stuit op weerstand. Iets voor Kees om dat op te pakken? Waar kunnen we Kees over 19 jaar vinden?
Meer gemengde wijken? Vorige week presenteerde de gemeente Utrecht nog een plan in Ondiep (Omloop/Laan van Chartoise), met 75% sociale huurwoningen en 25% middenhuurwoningen? Waarom daar dan ook geen mix met koop- en vrije sectorhuur?
En dan nog iets: Ik verbaas mij erover dat er nog altijd hele blokken sociale huur op AA-locaties in de stad liggen. Bij Ledig Erf, Buiten-Wittevrouwen. Begin eens met die te verkopen. Nederland, bijna het rijkste land ter wereld, kent het hoogste % sociale huurwoningen. Slaat nergens op! (Overigens voor belangrijk deel veroorzaakt door subsidiering via hypotheekrenteaftrek en huurtoeslag).
@Tim, je vergeet Rijnsweerd Archimedeslaan 16…
En er zal toch ook echt meer in hogere dichtheden gebouwd moeten gaan worden.
Om voldoende woningen te realiseren is gewoon meer hoogbouw nodig.
Als je bijvoorbeeld in LR kijkt is het bijna allemaal laagbouw, en erg veel ruimte voor autowegen en parkeerplekken, zonde van de ruimte.
Er moeten dus een aantal wijken met hogere dichtheden komen met een goede aansluiting op HOV / Lightrail.
1) het plan vertelt nog eerlijk dat er 100.000 inwoners bijkomen dus de hamvraag is: komen er ook voldoende woningen voor 100.000 mensen? Waar? Wanneer? Op tijd? Anders wordt de woningnood alleen maar veel erger. Ondanks dit rapport.
2) progressief is niet links: voortvarendheid om woningen te bouwen voor de koopkrachtigen maar de mensen die het van sociale woningbouw moeten hebben dreigen zoals vaker met beloften te worden afgescheept.
3) is er bij de 100.000 inwoners ook rekening gehouden met de statushouders, en met mensen met een verblijfsvergunning die van het Rijk verplicht gehuisvest moeten worden?
cool, marcel post uit het jaar 2021 🙂 welke stad kreeg in 2020 het songfestival, marcel?
Schandalig. Ik als belastingebetaler eis verantwoording. Waarom moeten mensen op mijn kosten gesubsidieerd wonen op A, AA en zelfs AAA locaties?
Sociale woningbouw behoort aan de rand van de stad. Op de minst goede stukken grond en zo goedkoop mogelijk gebouwd. Sociale woningen zijn een gunst van de belastingbetalers aan de armsten in een gemeenschap. Krankzinnig om die in mooie appartementen en woningen op prachtige locaties te stoppen, alwaar ze op mijn kosten kunnen resideren, daarbij ook nog eens kostbare ruimte in beslag nemende die een netto belastingbetaler maar wat graag tegen een marktconform tarief had kunnen huren.
En tot overmaat van ramp wordt de waarde van de huizen van vele netto belastingbetalers ook nog eens lager, als er ineens een blok sociale huurwoningen in de achtertuin gepleurd worden.
Sociale woningbouw? Liefst helemaal afschaffen als het aan mij zou liggen. En anders gewoon grote blokflats met sobere appartementjes van max. 70m2 aan de rand van de stad. Ik ben best bereid mijn steentje bij te dragen waar het aankomt op het voorzien van sociale huurwoningen. Betalen voor andermans luxe echter….? Heel gauw kappen met die ongein.
@Fred, er is een direct en omgekeerd evenredige relatie tussen bewonersdichtheid en leefbaarheid. Komt de bewonersdichtheid boven een bepaald niveau en/of de leefbaarheid onder een bepaald niveau, dan trekken de kansrijke bewoners weg. Gevolg, verloedering, verval en gebrek aan sociale samenhang. Je kunt natuurlijk ook voor de hele stad de leefbaarheid omlaag brengen, dan trekken de kansrijke, bemiddelde en sociaal mobiele inwoners weg, gaat de koop/huur prijs omlaag (splitsingen) gaat de leefbaarheid nog meer omlaag en ontstaat er één groot Overvecht met 400.000 inwoners.
@Fred: het is juist heel goed dat er sociale woningen op AA locaties zijn:
Dit maakt een stad gevarieerder, en bovendien: als deze woningen verkocht worden, is er nog minder plek voor mensen die alleen een sociale huurwoning kunnen betalen, en al minstens 10 jaar op de wachtlijst hebben gestaan.
Een beurscrash en daarna een stevige recessie om de hele boel eens flink af te koelen doet in dit verband wonderen, denk ik. Zijn de appartementen in Hoogh Boulandt weer volop te koop, net als 6 jaar geleden.
@Fred. Ben het zeer eens met je opmerking over sociale huurwoningen op AA-locaties. Miljarden aan subsidie is hier in de loop der jaren onnodig opgestookt. En inderdaad, er is Gronings gas voor verstookt. De meesten hadden dit zonder die subsidie zelf op kunnen lossen. Kwestie van prioriteiten stellen.
Ja, tijd voor het hernieuwen van de zg. hoogbouwvisie. In de andere grote en middelgrote steden weten ze inmiddels wél dat in de hoogte de ruimte voor woningen zit. Utrecht durft dat blijkbaar nog niet aan, op een locatie Leidsche Rijn na.
Rond de A12, op Papendorp, de Uithof, voldoende plekken om tot 100/150 meter te bouwen.
@inez: door deze woningen voor veel geld te verkopen kun je op andere locaties voor dat geld 2 x zoveel nieuwe woningen terugbouwen waardoor de wachtlijsten sneller oplossen. De woningen niet verkopen is dus heel asociaal ten opzichte van dd mensen op de wachtlijst. De enigd die er blij van worden is het kleine groepje profiteerders die nooit meer weg gaan uit hun supergoedkope huis op een AA+locatie.
@Scherpschutter Schandalig, ik als belastingbetaler die belasting moet betalen terwijl die multinationals allemaal voordeeltjes mee krijgen terwijl ze de wereld ten gronde richten en een schandalige scheefgroei aan inkomstenniveaus faciliteren. En dat is niet het enige, ze hersenspoelen ook nog eens mensen die dan gaan denken dat een bepaald soort mens meer recht heeft om ergens te wonen dan een ander mens. Wat een treurig, mensen die met stukken minder moeten rondkomen wegpesten uit de stad. Misschien moet je naar de UK of Parijs emigreren, kun je aan de lijve ondervinden waar dat toe leidt.
Elke keer weer…..ja maar de multinationals…..je kan ook zeggen: zij zorgen tenminste nog voor werkgelegenheid en dragen zo al hun steentje bij, maar goed. Het voelt gewoon oneerlijk….ik woon in een straat waarbij er gemengd is, d.w.z. koop en social huur voor dezelfde huizen. Ik irriteer me ook aan die gezinnen die daar sociaal zitten. Ze voeren niks uit en krijgen alles (zullen nooit iets zelf aan het huis doen en hebben geen idee van de kosten van een huis) en zullen nooit verhuizen, ook al zouden ze kunnen. (A locatie). En ja het hele blokje is zo…..
Verder …wat zijn betaalbare koopwoning…..? Is dit een lagere bedrag omdat het kleine hokken zijn, of zijn de huizen echt goedkoop. In het laatste geval zal de eerste koper direct met winst doorverkopen. Een mooi streven van de wethouder, maar onwijs naïef.
@Sjaan 18/6/2019 – 19:32
Inderdaad mevrouw. Belasting is een groot onrecht. Voor 95% afschaffen die handel. Het is simpelweg onverdedigbaar dat de ene mens teert op het geld dat via een overheid wordt afgenomen. Sociale woningbouw (zeker in deze vorm!) is oneerlijk een enorm sociaal onrecht voor diegenen die het moeten betalen: de belastingbetalers! Kappen hiermee dus, en ook kappen met andere vormen van belastingen, want de enige werkelijk EERLIJKE verdeling van inkomsten is de verdeling waarin iedereen zelf mag houden wat hij of zij verdient. Alleen dan teert niemand tenslotte op de zakken van een ander.
Mag ik u overigens eens aanbevelen om naar Venezuela te gaan, om te zien wat uw vorm van ‘eerlijke’ inkomstenverdeling precies teweeg brengt? Wellicht dat dat u op andere ideeën brengt.
Goed idee Scherpschutter woonkazernes en torens aan de rand van de stad en daar al die uitvreters en het uitschot wegstoppen. Dat werkt ook prima in Parijs. De banlieus laten treffend zien dat dit beleid werkt. Prima voorstel en laten we daarbij ook de inkomstenverschillen oplopen dat levert extra goedkope arbeid op. U staat garant voor een gezellige harmonieuze samenleving
@JvD:
Het probleem is dat die sociale woningen niet of veel te laat worden gebouwd, omdat de woningbouwverenigingen het geld vasthouden, lees: wachtlijsten blijven lang. En als je in een sociale woning woont
omdat je geen 1200 euro voor een huurwoning kan betalen, ben je geen profiteur. Heb je weleens gedacht aan mensen die ernstig ziek zijn en nooit meer kunnen werken?
Hebben de zure mensen die over sociale huur praten dan echt geen verstand van het ontstaan van deze woningen op dergelijke plekken? Dat veel van deze wijken al op de toenmalige stadsranden werden gebouwd, in een bepaalde tijd niemand in de stad wilde wonen en verhuisde naar het buitengebied. Wat tot gevolg had dat de minder bedeelde gedwongen waren in de steden te blijven wonen, en nog steeds doen. En iedereen nu boos is dat deze mensen op hun o zo geliefde plekjes wonen….
Een leuke discussie gehad maar ik zie nog steeds weinig antwoorden. Het meest concrete is dat mensen maar moeten wennen aan het permanent leven in woontorens om de immigratie en de trek naar de paar steden waar nog wel werkgelegenheid is te faciliteren.
@Scherpschutter:
@Trol:
Ik ken de idealen van de VVD, en wie weet ook D66 die wel heel erg beleid voert voor de winnaars in de samenleving. Maar mijn kritiek is gericht op een college dat zich zelf deels als progressief presenteert.