Drogisterij Woortman is de oudste drogisterij van Utrecht. In de rest van het land is slechts nog een handjevol van zulke oude drogisterijen te vinden. In 1851 opende de zaak de deuren. Als je binnenstapt op de Neude 3 is die historie nog duidelijk te zien. Sinds 1979 staat Hans Rijkhof (85) aan het roer. Samen met Frederike, Han en Laura verkoopt hij onder meer allerlei zelfgemaakte producten, zoals meubelwas naar recept van de vorige eigenaar.

Wie Hans ziet rondlopen in de drogisterij, te herkennen aan de witte jas die hij altijd draagt, zou hem waarschijnlijk een stuk jonger schatten dan hij eigenlijk is. Al tientallen jaren is hij zes dagen per week in de winkel te vinden en wat hem betreft gaat hij daar zeker nog heel lang mee door. Vrolijk kletsend met de klanten, van wie er veel inmiddels goede bekenden zijn, en zonder problemen alle producten kunnen vinden. “Ik gebruik geen computers”, zegt Hans. “Daardoor blijf ik jong.”

Ondanks zijn leeftijd denkt Hans dus voorlopig nog niet aan stoppen. Hij is tevreden met hoe het gaat. “We mogen niet mopperen.” Daar is zijn rechterhand Frederike, of ‘Freek’ zoals Hans haar noemt, het mee eens. Zij werkt er nu 34 jaar. “Het verveelt nooit”, zegt ze. “Ik heb nooit het gevoel dat ik naar mijn werk moet. De sfeer is hier gemoedelijk en ontspannen.”

Ook tussen Hans en haar botert het na al die jaren nog goed. “We zijn eigenlijk twee tegenovergestelde types”, vertelde Frederike eerder al eens aan DUIC. “Hij is meer van de klanten, gezellig een praatje maken. Ik ben meer van de vakkennis, de inhoudelijke kant, zeg maar. Hans doet trouwens ook het zakelijke gedeelte, de boekhouding. Hij schrijft bijvoorbeeld alle bestellingen van klanten op briefjes op. Ik vind het niet overzichtelijk, maar hij weet precies wat van wie waar hangt. Zo vullen we elkaar goed aan.” En dat is nu dus nog steeds het geval. “Hans is flamboyant, heeft flair en aandacht voor de mensen. Ik ben meer van dingen uitpluizen.”

Tekst loopt door onder afbeelding

Oud-Nederlands

De winkel staat vol met oude glazen potten, flessen, kruidenblikken en houten kasten waarvan de laatjes beplakt zijn met etiketten in oud-Nederlandse spelling. Ook staat er onder andere een oude eau de cologne-pomp, ouderwetse potten met drop naast de deur, blauw-gouden flesjes 4711 Eau de cologne en hangt er een grote houten slang (die voor genezing staat) boven de toonbank. En naast het interieur, brengt ook de kruidige geur je zo terug naar vroeger.

In het pand tussen het nieuwe café The 5th van Stayokay Utrecht Centrum en Wijncafé Lefebvre lijkt het dan ook alsof de tijd heeft stilgestaan. Maar in de winkel zelf is het allesbehalve stil. De hele dag door lopen er mensen in en uit, op zoek naar een specifiek product, een wit papieren puntzakje drop, advies over zelfzorgmedicijnen, om even rond te neuzen of gewoon voor een gezellig praatje met het personeel.

Tekst loopt door onder afbeelding

‘Waarom ook niet?’

De zaak is vernoemd naar Johan Christoffel Woortman. Hij verkocht in 1911 de drogisterij aan Koenraad Plantinga. Zijn dochter en haar man namen die eind jaren 40 over. Ze probeerden het originele interieur zo veel mogelijk te behouden. En dat heeft Hans ook gedaan. Doordat Hans destijds al in de farmacie werkte, kwam hij regelmatig bij de familie Plantinga over de vloer. Toen ze vroegen of hij niet de zaak wilde overnemen, dacht hij: ‘Ja waarom ook niet?’ Ik vond het wel een leuke oude zaak”, vertelde Hans er in 2015 over aan DUIC.

Net als het authentieke interieur en de vertrouwde gezichten achter de toonbank, is ook het assortiment in de loop der jaren niet compleet veranderd. Natuurlijk zijn er bepaalde producten bij gekomen en verdwenen, zegt Frederike. Zo hebben ze sinds kort nieuwe Franse zeepjes op de toonbank staan. “Verder blijven we natuurlijk bij de tijd en verkopen we ook moderne voedingssupplementen”, zegt Frederike. Maar er zijn dingen, naast het klassieke drogisterij-assortiment, die altijd zijn gebleven.

Zo maakt Hans achter in de zaak nog steeds zijn eigen meubelwas volgens een geheim recept, in vier kleuren. Verder hebben ze ook hun eigen kruidenrecepten voor verschillende soorten thee, bijvoorbeeld voor een goede nachtrust. Ook is Woortman een van weinige drogisterijen waar je tarwestijfsel kunt krijgen.