Wie aan Utrecht denkt, ziet al snel de Dom, de Oudegracht en het gebied binnen de singels voor zich. Maar er is een ander deel van de stad dat minstens zo bepalend is voor het beeld van Utrecht: Catharijne. Over Catharijne is nauwelijks iets geschreven. Daar komt nu verandering in. Gerard Aaftink neemt Utrechters mee door Catharijne. Hij doet dat hier via DUIC, maar uitgebreider in het bijzondere boek ‘Catharijne op een kantelpunt’.

7 januari 1970 is een heugelijke dag want het eerste deel van het project Hoog Catharijne wordt in gebruik genomen. Het Jaarbeursplein wordt officieel geopend. Tegelijkertijd worden de Daalsetunnel, de eerste Utrechtse parkeergarage en het autobusstation op het Jaarbeursplein geopend. De sporthal is al in gebruik , de kantoorgebouwen volgen wat later. De komst van het eerste deel van Hoog Catharijne is voor de Croeselaan en omgeving de omslag van een industriegebied naar een zakencentrum.

De aanleg van Hoog Catharijne betekent voor het gebied tussen spoor en het Merwedekanaal een complete metamorfose. Het gebied was grotendeels ingericht voor bedrijven. Vanaf 1902 tot aan de sluiting in 1962 was er de metaalfabriek van Frans Smulders gevestigd. Rond de veilinghaven staan de gebouwen voor de groente- en vruchtenveilingen en wordt er de veemarkt gehouden. Het ministerie van Defensie drukt zijn stempel op het begin van de Croeselaan met vier kazernes. Mannen kennen dit gebied goed omdat ze in de Hojelkazerne gekeurd worden voor militaire dienst. Achter de kazernes en aan de Graadt van Roggenweg staan de hallen van de Jaarbeurs.

De nieuwbouw aan de Croeselaan wordt als een metamorfose gepresenteerd: van rommelige industrie tot strakke en moderne kantoor- en expositiegebouwen. Via de traverse zijn de treinperrons te bereiken. Kenmerkend voor het denken over de stad is dat de traverse en de ingang via het plein ook wel de achteringang van het station worden genoemd. Een weinig vleiende naam voor een gebied dat als hét zakencentrum Croeselaan wordt geafficheerd.

De Jaarbeurs heeft nu een korte rechtstreekse verbinding met het Centraal Station. Het Beatrixgebouw is het nieuwe hoofdgebouw van de Jaarbeurs. Het vervangt de gebouwen aan het Vredenburg die afgebroken worden voor de bouw van het winkelcentrum. Het gebouw bevat onder meer permanente exposities, een congrescentrum en een groot theater. De fundering is sterk genoeg om de Beatrixhal in de toekomst eventueel in hoogte te verdubbelen. Oorspronkelijk was het de bedoeling om de traverse te verlengen naar de bestaande Jaarbeurshallen, over de Croeselaan heen. Op het laatste moment heeft men daar van afgezien.

Groot, groter en grootst lijkt het motto van de ontwerpers van Hoog Catharijne te zijn. De parkeergarage is de grootste van Nederland, met plaats voor 1200 auto’s. Het kantoorgebouw biedt plaats aan ruim 2000 werknemers en is daarmee het grootste kantoorgebouw van Nederland. Het Beatrixgebouw is qua oppervlakte het grootste gebouw van Nederland en het warenhuis aan het Vredenburg wordt veruit het grootste warenhuis van Nederland. Na jaren van tekeningen en maquettes wordt de schaal en omvang van Hoog Catharijne zichtbaar.

De ontwikkeling van de Croeselaan tot zakencentrum trekt ook andere bedrijven aan. De PUEM verhuist van de Catharijnesingel naar de Croeselaan om ruimte te bieden voor het winkelcentrum Hoog Catharijne. De leegstaande gebouwen van de fabriek van Smulders maken in 1974 plaats voor het computercentrum van de NS. De Rabobank concentreert zijn kantoren aan de Croeselaan. In 1983 wordt het nieuwe hoofdkantoor van de bank geopend. Daarna zijn er nog slechts kleine ontwikkelingen rond de Croeselaan.

Met Utrecht City Project begint opnieuw een metamorfose. De sporthal verdwijnt om plaats te maken voor het Stadskantoor. De Hojelkazerne wordt vervangen door kantoorgebouwen, op de hoek van de Graadt van Roggenweg bouwt de SNS bank haar hoofdkantoor. In 2011 volgt de Rabo-toren. Met een hoogte van 105 meter is de toren net iets lager dan de Domtoren. De komende jaren wordt op de voormalige parkeerterreinen van de Jaarbeurs gewerkt aan het beurskwartier, waar naast bedrijvigheid ook enige duizenden woningen gebouwd worden. De Jaarbeurs werkt aan plannen om de hallen te vernieuwen en efficiënter te kunnen gebruiken. De metamorfose van het gebied rond de Croeselaan is nog niet afgerond!

Ben je nieuwsgierig naar de rijke geschiedenis van Catharijne en wil je een nieuw beeld van Utrecht? Wil je meer weten over de kantelpunten van Catharijne? Dan kan je maar 1 ding doen. Doe mee aan de crowdfunding en maak daarmee dit boek mogelijk.