De gemeente Utrecht wordt waarschijnlijk eigenaar van het Utrechtse deel van het Merwedekanaal. De gemeente, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden en Rijkswaterstaat zijn het eens geworden over de overdracht. Naast het water gaat het ook over de infrastructuur rondom het kanaal.

De Waterweg die dwars door de stad loopt is nu nog eigendom van de Rijkswaterstaat. Volgens de nieuwe plannen wordt de gemeente eigenaar van het water en alles daaromheen. Denk daarbij aan de aangrenzende oevers, kades, wegen, en de ligplaatsen van woonboten. Ook zijn er zes bruggen, drie sluizencomplexen die worden overgedragen. Het waterschap gaat het Peilbeheer en baggeronderhoud voor hun rekening nemen.

Met het onderhoud van het kanaal en alles daaromheen is een hoop onderhoud gemoeid. De gemeente en het waterschap krijgen een vergoeding waarmee dit de komende dertig jaar betaald moet kunnen worden.

Hoofdvaarweg

Voor de komst van het Amsterdam-Rijnkanaal was het Merwedekanaal een van de belangrijkste vaarroutes van Nederland. Het liep ooit helemaal van Amsterdam, door Utrecht, tot aan de Waal bij Gorinchem. Zo verbindt het de haven van Amsterdam met Zuid-Nederland en de rest van Europa.

Net zoals de hoofdvaarwegen in Nederland, is het Merwedekanaal eigendom van Rijkswaterstaat. Sinds de komst van het Amsterdam Rijnkanaal in 1952, is het belang van het Merwedekanaal voor de scheepvaart echter een stuk minder geworden. De rol als hoofdvaarweg is daarmee komen te vervallen.

De overdracht van eigendom van Rijkswaterstaat naar de gemeente is daarom ook een logische stap. Waterwegen in de stad, zoals bijvoorbeeld de singel, zijn in principe eigendom van de gemeente en het waterschap.