Al jaren raapt de Utrechtse kunstenares Sandra Westgeest afval van de straat om dit om te toveren in prachtige kleine creaties. Kevers bijvoorbeeld, van weggegooide blikjes. Gisteren zette ze haar 444ste metalen insect in elkaar.

In Landhuis Buitenkans in park Oog in Al is Sandra Westgeest met fotolijstjes in de weer. In een van de lijstjes is, achter glas, een bijna niet van echt te onderscheiden kever geprikt. Eén belangrijk verschil: deze kever heeft een Bacardi-logo op zijn metalen vleugels staan.

De muren van het koffiehuis hangen ter gelegenheid van de expositie Kunst uit West vol met metalen kevers, van allerlei formaten. De kevers zijn het resultaat van iets dat in de herfst van 2015 uit frustratie begon. Toen startte Sandra met het rapen van blikjes in haar wijk Nieuw-Engeland. “Ik ergerde me eraan”, zegt ze. “Elke ochtend loop je er tegenaan. Het is wachten tot een gemeentewerker het opruimt, die van onze belasting betaald wordt. Dan kan je het net zo goed ook zelf opruimen.” Zo gezegd, zo gedaan. Al snel had ze ruim 100 blikjes opgeraapt. Maar weggooien deed ze niet. “Ik wilde de mooie kant van het materiaal laten zien. Metaal is een dure grondstof, en er zijn vele uren werk in het design van al die blikjes gestopt. Ik vroeg me af: waarom recyclen de fabrikanten die blikjes eigenlijk niet?”

Symboliek

Daarom besloot ze zelf wat met het materiaal te doen. Door de gedroogde blikjes tot kevers te knutselen, probeert ze een positieve draai te geven aan het probleem van zwerfafval. “Kevers hebben een hele gave symboliek ten opzichte van afval. Veel kevers zijn afvalverwerkers, maar ze zijn ook een symbool voor creativiteit. Er is maar één soort mens, maar er zijn wel 370.000 verschillende soorten kevers”, vertelt ze enthousiast. Het blik past opvallend goed bij de kever, ontdekte ze. “Het lijkt enorme precisie, maar de anatomie van een kever is best simpel: zes pootjes, een kop en een glanzend schild. Het blik en de kever klopt, blik en een vlinder op de een of andere manier niet.”

Een bericht gedeeld door Sandra Westgeest (@slowartgalerie) op 9 Mrt 2018 om 2:43 (PST)

Andy Warhol-kevers

Het maken van kevers werd een dagelijkse oefening: In 2016 maakte Sandra elke ochtend één kever. Sommige zijn blikken kopieën van exemplaren uit de natuur, andere zijn vrije creaties, bijvoorbeeld geïnspireerd op het werk van Andy Warhol. Ze doet het niet alleen omdat ze het leuk vindt, maar ook om te “laten zien hoe het moet”, zegt ze. Ze hoopt mensen te inspireren zelf ook zwerfafval op te ruimen. “Ergens kan je zeggen dat ik een afval-onderzoeker ben. Afval fascineert me, omdat zoveel mensen er zich aan ergeren. Ons oergevoel zegt ons dat we er zo snel mogelijk van af moeten. Als je kinderen niet leert dat ze afval niet op straat moeten gooien, blijf je bezig.”

Nu ze haar 444ste kever heeft gehad en het overgrote deel in de verkoop staat, denkt ze na over haar volgende afval-project. Stadsgezichten lijken haar wel wat, gemaakt van het afval dat ze verzamelt op het terrein van zo’n twintig bij twintig meter rond een markant gebouw. Het project is “Jut trash” gedoopt, wat snel uitgesproken bijna als U-tresh – Utrecht – klinkt. De eerste drie pogingen waren veelbelovend, maar de komende anderhalve maand zit ze elke ochtend in Landhuis Buitenkans, waar ze te midden van haar expositie dagelijks van negen tot half tien een kevertje maakt.