Op gevoel nam ze ontslag. Kunstenaar worden, was het plan. Vijf jaar later lijkt dat Dunya Zita aardig te lukken, al was het even puzzelen om te kunnen leven van kunst. Haar werk wordt binnenkort tentoongesteld in het geboorteland van haar vader, en in maart heeft ze een hele eigen tentoonstelling het land van haar moeder. 

De schoenen moeten uit voordat je de nieuwe werkruimte van Dunya binnenstapt. Samen met bevriende kunstenaars huurt ze antikraak een oud schoolgebouw. Ze is er een dag geleden ingetrokken. Op haar Instagram Story staan zelfs nog foto’s van familie die de muur verft. Her en der staat nog een half uitgepakte doos. Op de vloer liggen stokken waar de leraar vroeger de ramen mee open en dicht duwde, nu geven ze aan waar de donkere kamer komt om analoge foto’s te ontwikkelen. De zitkussens zijn Marokkaans, het tafelblad was rechthoekig tot ze er de decoupeerzaag in zette. 

Vragen verkennen

Centraal in Dunya’s werk staan vragen waar ze zelf mee rondloopt. “Toen ik me op de kunst toelegde, wilde ik dat gebruiken om mijn vragen te onderzoeken”, zegt ze, maar een onderzoeker is ze niet. “Zo wil ik het eigenlijk niet noemen want dan moet je tot een conclusie komen, en dat hoeft niet. Het draait om de vragen en die zelf verkennen en ontdekken.” 

Het is terug te zien in onscherpe silhouetten waarvan je niet weet wat ze doen of waar ze heen gaan, en kinderen die iets filmen dat voor ons buiten beeld blijft.

Tekst loopt door onder de foto

Door haar eigen vragen te verwerken in haar kunst, wordt deze persoonlijk. Tegen de vensterbank leunt een grote ingelijste foto van haar opa, onderdeel van haar laatste project en tentoonstelling, waarvoor ze twee maanden bij familie in Casablanca verbleef. Iets dat ze, als kind van een Marokkaanse vader en Nederlandse moeder, altijd al eens wilde doen.

Tentoonstelling

“Ik wil ingaan op verbinding en perceptie, tussen personen, familie, maar ook binnen de lagen van jezelf”, legt Dunya uit. “Omdat ik altijd veel van mijn ouders’ beide werelden heb meegekregen, wilde ik meer weten van mijn familieband en de rol die het biculturele daarin speelt. Waar geloof ik in, waarin geloven zij?” Het project heet Mejmou3en. “De drie is geen gen-z dingetje”, lacht ze. “Om Arabisch te typen op een westers toetsenbord, worden cijfers gebruikt voor de letters die het Latijnse alfabet niet kent.”  

De tentoonstelling, die nu in Marrakech te zien is en volgend jaar in Utrecht, is een combinatie van film, fotografie, audio en poëzie. Alle vier de disciplines leerde ze zichzelf aan nadat ze vijf jaar geleden haar baan opzei om zich op de kunst te storten. “Ik had gespaard voor een camera. Op intuïtie ben ik daarmee gaan werken. Ik heb natuurlijk wel wat filmpjes opgezocht, maar dat was vooral voor de praktische zaken.” Toegegeven, het filmen leerde ze bij een talentprogramma in Rotterdam en via het Lighthouse programma van FOTODOK leerde ze de kunstsector navigeren. “Er blijken een heleboel fondsen te bestaan.”

Intuïtie

Ook buiten de kunst gaat ze af op intuïtie. “Zo leid ik eigenlijk mijn hele leven, ik geef mijn nieuwsgierigheid de vrije loop, hou ervan om me ergens in te verdiepen. En dat lijkt goed te werken, ik heb er blijkbaar oog voor”, lacht ze. “Maar toch heb je ook discipline nodig om door te werken.” Als zelfstandig kunstenaar is ze ook ondernemer. Dat betekent fondsen werven, social media bijhouden, prints verkopen, netwerken; je inkomen is ervan afhankelijk. “Je draagt veel petten.” 

“En tot nu toe werkt het, ik kom er van rond”, zegt ze, wanneer gevraagd hoe kunstenaarsbestaan na vijf jaar bevalt. “Het is soms vrij bewogen. Ik moet op mijn geld letten en omdat ik antikraak huur af en toe verhuizen. Maar je krijgt er een hoop voor terug. Ik geniet van de creatieve vrijheid, en kan soms maanden reizen. Al moet ik daarna op m’n geld letten en weer opnieuw opdrachten zien te vinden. Het bevalt. Ik ben heel blij met mijn leven.” 

Het werk van Dunya Zita is deels te zien op haar website en social mediakanalen. In maart is de tentoonstelling Mejmou3en te zien in Utrecht, bij FOTODOK.