Café Averechts in de Vogelenbuurt viert dit jaar haar veertigjarig jubileum. De kroeg draait volledig op de inzet van een groep die bestaat uit zo’n 45 enthousiaste vrijwilligers. Zij staan natuurlijk achter de bar, maar ook in de keuken of regelen bijvoorbeeld de inkoop of de wekelijkse open podium-avond op donderdag. De fooienpot wordt verdubbeld en geschonken aan goede doelen, net zoals de overgebleven winst aan het eind van ieder jaar.

“Het idee is na al die jaren nog steeds hetzelfde”, zegt bestuursvoorzitter Herjo Scholten. “We krijgen geen subsidies en doen alles zelf. De vrijwilligers staan niet alleen achter de bar en in de keuken, maar regelen ook allerlei andere dingen. Alles, behalve de schoonmaak, wordt hier door vrijwilligers geregeld.” Het zijn volgens Herjo allemaal mensen die hart voor de zaak hebben. “Dat is het leuke.”

Zelf werd Herjo in 2017 vrijwilliger bij Averechts. Daarvoor was hij er al tien jaar gast. Hij speelde toen regelmatig op het open podium en kende hier al veel mensen. En ook al drinkt hij zelf geen alcohol, hij waardeert de gezelligheid in de kroeg. “En ik hou van muziek. Dus ik vind het ook leuk om dat soort dingen te organiseren en te regelen. Ook doe ik graag het geluid, de technische kant.”  

Dit jaar bestaat Café Averechts dus veertig jaar. Tijdens Koningsnacht werd dat onder andere uitgebreid gevierd met veel livemuziek. Er werd een lustrumlied geschreven door een van de vrijwilligers, dat toen voor het eerst ten gehore werd gebracht. Een andere vrijwilliger heeft in samenwerking met een brouwerij naar eigen recept een lustrumbier gebrouwen dat verkrijgbaar is aan de tap. Verder zijn er in het café allerlei oude foto’s te bewonderen, geselecteerd uit de afgelopen veertig jaar.

Arbeiderswijk 

In het pand op de hoek van de Lijsterstraat 49 begon Averechts begin jaren 80 als plek waar werd geborreld, gedanst en gepraat over politiek. Het collectief richtte toen het café en de stichting op. Voor verbinding met de buurt, maar ook vanuit politieke idealen. “Het werd letterlijk een verzamelpunt voor linkse demonstranten; bussen kwamen voorrijden en na een demonstratie kwam iedereen terug om een borrel te drinken”, schreef DUIC vijf jaar geleden al eens over Averechts.

“In de jaren 80 was het echt nog een arbeiderswijk”, zegt Herjo. “Er kwamen hier toen veel meer mensen uit de buurt. Het was veel meer een buurtcafé dan nu. Nu komen er mensen uit de hele stad, en ook van buiten de stad. Er wonen nu meer gezinnen hier in de wijk. Het zijn over het algemeen geen mensen die naar de kroeg komen, in ieder geval niet als stamgasten. Maar ze wandelen hier af en toe binnen en dat is leuk.” 

Tekst loopt door onder afbeelding

‘De kroeg is even van jou’

“Wat hier bijzonder is, in vergelijking met andere kroegen, is dat hier altijd een gesprek uit zichzelf ontstaat met mensen die naast je aan de bar zitten”, zegt Jan. Hij leerde de kroeg zo’n zes jaar geleden kennen als gast. Later stond hij als vrijwilliger te tappen. Dat doet hij niet meer, maar zijn vriendin is nog wel vrijwilliger. Jan draait er af en toe als dj en is nog wel regelmatig aan de andere kant van de bar te vinden.

“Dat is het leuke aan deze plek: er is altijd wel ruimte om iets te doen wat je leuk vindt. Daardoor blijf je betrokken.” Hij heeft te weinig tijd om nog achter de bar te staan, maar het is hem altijd goed bevallen. “Als je hier tapper bent, is de kroeg even van jou voor de avond. Je bepaalt de muziek, de sfeer. Het voelt altijd heel gemoedelijk. Er zijn veel bekende gezichten, stamgasten en andere vrijwilligers die aan de bar komen hangen.”

Wat Jan ook koestert, zijn de spontane gesprekken die hij hier voert. “Dat overkomt me eigenlijk zelden op andere plekken: dat je zomaar een interessant gesprek met iemand aan kan gaan. Of diegene met jou. Er hangt hier een heel open sfeer. Daar blijf ik voor.”

Zonnebrand en straatkinderen 

Gasten van Averechts kunnen er niet alleen terecht voor een drankje, maar ook voor allerlei activiteiten. Zo zijn er dus regelmatig liveoptredens van lokale bands en artiesten, maar ook een vegetarisch eetcafé op zondagavond, spelletjesavonden en een pubquiz op de laatste zaterdag van de maand. 

De winst die Averechts iedere week van woensdag tot zondag maakt, komt dus ten goede aan goede doelen. De fooienpot wordt verdubbeld vanuit de winst. Iedere twee maanden kiezen de vrijwilligers zelf een goed doel waar het geld naartoe gaat. En blijft er, na aftrek van alle kosten, aan het eind van het jaar nog winst over, dan wordt ook dat bedrag weggegeven.

“De goede doelen die we kiezen, moeten wel een beetje kleinschalig zijn”, legt Herjo uit. “En direct gericht op zelfredzaamheid van de doelgroep.” Het geld gaat vooral naar derde wereldlanden, maar soms ook naar lokale initiatieven. Komende weken steunt Café Averechts de Stichting Albinisme in Afrika. Met de opbrengst van de verdubbelde fooienpot wil die stichting honderden liters zonnebrand importeren en uitdelen aan mensen met albinisme in Lesotho. Vorige maand ging er 2000 euro naar Stichting Raja, die samenwerkt met projecten in India om straatkinderen op te kunnen vangen.