In de binnenstad van Utrecht is afgelopen dagen hard gewerkt aan een nieuwe muurschildering waar natuurkundige Caroline Bleeker op siert. Het is alweer het vierde werk van De Strakke Hand in de serie muurformules waarbij baanbrekende wetenschap getoond wordt. Dit werk is een ‘cadeau’ van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht ter gelegenheid van 385 jaar wetenschap in de stad.

Voorbijgangers zijn het erover eens: de Strosteeg in het centrum van Utrecht is flink opgeknapt door de nieuwe muurschildering. Meer dan een week zijn kunstenaars van collectief De Strakke Hand bezig geweest met het nieuwste werk in de serie waarmee baanbrekende Utrechtse wetenschappelijke ontdekkingen meer bekendheid krijgen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Er zijn er al drie in de stad te vinden, en dit is de eerste waar een vrouw op siert. Naast succesvol wetenschapper en ondernemer zette Bleeker zich namelijk ook in voor emancipatie van vrouwen. “Dat laatste is natuurlijk extra tof, er waren in die tijd niet veel vrouwelijke natuurkundigen. Daarom mooi dat Caroline Bleeker nu zo prominent in beeld is in de stad”, vertelt oprichter Michiel Meulemans van De Strakke Hand. “Ook omdat ons eigen team voor het merendeel uit vrouwen bestaat.”

Over Caroline Bleeker
Caroline Bleeker (1897 – 1985) promoveerde in 1928 cum laude als natuurkundige aan de Universiteit Utrecht. Nog geen twee jaar later was ze de oprichter van het Physisch Adviesbureau aan de Korte Nieuwstraat 13 in Utrecht – op steenworp afstand van de Strosteeg – van waaruit zij voorlichting gaf over wetenschappelijke instrumenten.

Tekst gaat verder onder afbeelding

In hetzelfde jaar opende Bleeker een instrumentenfabriek in Utrecht. Haar succesvolle bedrijf produceerde wetenschappelijke instrumenten en kreeg later ook een afdeling voor optische apparatuur. Caroline Bleeker hield tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse onderduikers verborgen in haar fabriek.

NEDOPTIFA
Na de Tweede Wereldoorlog opende Bleeker een opticafabriek aan de Thorbeckelaan in Zeist, samen met haar levenspartner Gerard Willemse. De naam van de fabriek was NEDOPTIFA: Nederlandsche Optiek- en Instrumentenfabriek.

Tekst gaat verder onder afbeelding

NEDOPTIFA stond in binnen- en buitenland bekend om de hoge kwaliteit van de instrumenten. Het was het eerste bedrijf ter wereld dat complete fasecontrastmicroscopen produceerde: microscopen die het mogelijk maken om de inwendige structuur van levende cellen te zien. De productie van deze microscopen maakte van NEDOPTIFA een succesvol bedrijf.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Professor Frits Zernike ontwikkelde de fasecontrastmicroscoop, waarvoor hij in 1953 een Nobelprijs ontving. NEDOPTIFA bracht het instrument op de markt. In 1947 kregen Bleeker en Zernike samen het octrooi op de fasecontrastmicroscoop.

Veel van deze facetten en haar werkzaamheden zijn terug te vinden in de muurschildering die gemaakt is met blauwe tinten. Meulemans vertelt verder over de schildering: “Er is een hoop te ontdekken in het werk, maar het is juist door de blauwe tinten ook niet te schreeuwerig. Daardoor gaat het ook goed in de omgeving op.” Veel voorbijgangers zijn dan ook enthousiast. “Het is natuurlijk een pleintje waar mensen vaak wat sneller doorheen lopen, het was niet mooiste plek van de binnenstad. Met deze muurschildering hopen we in ieder geval Utrecht – de stad waar het voor De Strakke Hand ook allemaal begonnen is – weer wat mooier te maken.”

Tekst gaat verder onder afbeelding

Utrechtse Muurformules
Er zijn al muurschilderingen over het Dopplereffect van Buys Ballot, de Toevalsbeweging van Ornstein en de Stereochemie van Van ’t Hoff Voor meer informatie over dit project zie: www.utrechtsemuurformules.nl