Door ‘een samenloop van omstandigheden die desastreus was’ zijn duizenden vissen in Utrecht en De Bilt doodgegaan, aldus Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. De waterbeheerder heeft tekst en uitleg gegeven over hoe de storing, waardoor dat vorige week gebeurde, kon ontstaan.
Door een storing in het besturingssysteem bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie in De Bilt kwam 23.000 liter ongezuiverd rioolwater in de sloten terecht. Dit vieze water onttrekt zuurstof uit het water, waardoor vissen dood kunnen gaan.
Die uitval van het besturingssysteem is waarschijnlijk veroorzaakt door een spanningsdip in het elektriciteitsnet. Dit soort storingen kunnen voorkomen, en daarom is er ook een meldingssysteem dat moet waarschuwen bij zo’n storing. Alleen, ook dat meldingssysteem werkte niet. Daarbij gebeurde dit ook nog eens in het weekend, waardoor medewerkers pas op maandagochtend zagen dat er iets mis was.
Nanda van Zoelen, de hoogheemraad die verantwoordelijk is voor rioolwaterzuiveringen, vertelt: “We hebben kortgeleden nieuwe systemen op de zuivering geïnstalleerd. De waakhond moet elke tien minuten een melding geven wanneer de besturing niet goed functioneert. De waakhond is natuurlijk uitvoerig getest. Toch heeft hij niet goed gewerkt en geen enkele melding gegeven, terwijl de installatie toch twee etmalen stil heeft gestaan. Alles bij elkaar een samenloop van omstandigheden die desastreus was, in de eerste plaats voor de vissen, maar ook voor alle mensen die al jaren werken aan verbetering van de waterkwaliteit.”
Duizend kilo
Er zijn maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Van Zoelen vertelt daarover: “Totdat de precieze oorzaak van het falen van de waakhond is achterhaald en hersteld, controleren onze medewerkers elke dag de vijf zuiveringen die met het nieuwe besturingssysteem zijn uitgerust. Dus ook in het weekend. En om het risico te verkleinen dat een spanningsdip het besturingssysteem platlegt, onderzoeken we of het systeem uitgerust kan worden met een noodstroombatterij.”
In totaal is er ongeveer duizend kilo aan dode vissen uit het water gehaald, wat neerkomt op duizenden vissen. Van Zoelen zegt daarover: “We zijn enorm geschrokken van de gevolgen van de storing, en zijn geraakt door de dood van alle vissen.” De afgelopen dagen zijn er geen dode vissen meer gevonden, en het zuurstofgehalte in het water is weer even hoog als voor het incident. Er wordt in de gaten gehouden of de vispopulatie via de natuurlijke weg weer hersteld, anders worden er mogelijk maatregelen genomen.
Gekoppelde berichten
Visstand in Utrecht aangetast na storing rioolwaterzuivering; mogelijk zijn maatregelen nodig
De honderden vissen die afgelopen week dood zijn gegaan in Utrecht hebben de visstand aangetast.…
Ook grote vissen in Utrecht dood vanwege storing bij rioolwaterzuivering
De afgelopen dagen zag Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) met name kleine dode vissen in…
Honderden dode vissen in Utrecht vanwege storing op rioolwaterzuivering
Vanwege een storing op een rioolwaterzuivering in De Bilt zijn onder meer in Utrecht honderden…
19 Reacties
ReagerenEen belangrijk besturingssysteem dat gevoelig is voor spanningsdips was niet uitgerust met een noodstroomaccu. Waarom niet, en wat moet er dan nu nog ‘onderzocht’ worden nu iedereen heeft kunnen zien hoe hoog het risico is? Meteen bestellen dat ding, en betalen van de enorme schadeclaim die de ‘waakhond’ leverancier aan zijn broek gaat krijgen!
Ach ja… Kan gebeuren. Het was tenslotte weekend. Niet te geloven toch?
Gebrek aan risicomanagement. Met Geen medewerker in het weekend, waarschuwingssysteem was een single point of failure. Ze moeten weten dat het op zijn minst een hoog impactrisico is en zelfs als de kans op waarschuwingsfalen laag was (hoge impact / lage waarschijnlijkheid), omdat de impact zo hoog is (vooral tijdens het weekend), hebben ze meer redundantie ingebouwd.
Het blijft bizar, dat een rioolwaterzuiveringsinstallatie een weekend lang uit kan staan, zonder dat dat wordt opgemerkt.
Een goed monitoringssysteem geeft actief signalen door aan een centrale door, zodat daar vastgesteld kan worden, dat alle apparatuur nog naar behoren werkt. Iedere vijf of tien minuten een positieve feedback, en dus niet alleen maar een signaal bij storingen. Op de centrale filter je dan op storingen.
In een eerder bericht op RTVU zegt een woordvoerder van HDSR dat er een beeldscherm “op zwart” ging. Dat betekent mijns inziens, dat de verbinding was uitgevallen en er dus ook geen signalen meer binnen kwamen. In zo’n geval zou er altijd iemand naar de RWZI moeten gaan om de situatie ter plaatse te controleren. Dat is dus niet gebeurt. De RWZI heeft een flinke buffer waardoor die een aantal uren stil kan staan voordat de reservoirs overlopen; voldoende tijd om grote problemen voor te zijn.
Het gaat hier mijns inziens dus niet alleen over falende techniek, maar ook over de procedures die men bij HDSR volgt.
Overigens was er op vrijdagmiddag 28 juli rond 5 uur in de middag een stroomstoring in Bilthoven in de wijk Brandenburg-West. Dat is dus bijna naast de RWZI. Is wellicht de storing toen al ontstaan? Stedin zou in principe antwoord moeten kunnen geven op de vraag of de RWZI De Bilt ook door die storing getroffen werd.
Me dunkt dat een echte waakhond wel had geblaft bij de stank in de neus.
Een echt waakmens achter de knoppen (zoals vroeger de norm was) had ook alarm geslagen en gelijk kunnen handelen.
Aangezien de techneuten voorspellen dat we dankzij de policor edoch hysterische klimaatdrammers nog minstens een decennium vele stroomstoringen gaan krijgen…, is het misschien gewoon handiger om nu alvast een paar waakhonden met mensen op te leiden.
Dat is preventief proactief handelen in plaats van achteraf geld verspillen aan onderzoeken waarom de stroom uitviel en de elektronica het niet deed.
Technologie is niet zaligmakend, we hebben het punt bereikt dat we er oerdom door worden terwijl we denken dat we god zijn.
Jammer van de vissen, maar is het schadelijk voor omwonenden? En hoe zit het met de stikstofuitstoot na deze lozing van ontlasting in de wateren; heeft het gevolgen voor omliggende (natuur)gebieden?
De info blijft beperkt tot wat is fout gegaan en de zichtbare, dode vissen. Er zijn redenen waarom rioolwater niet ongezuiverd in open wateren wordt geloosd.
@MyThoughts: u kunt zo als ambtenaar aan de slag als u dat nog niet bent
Waarom wordt er alleen over dode vissen gesproken? Het meest zichtbaar, maar waarschijnlijk met de vissen veel meer gestorven van fauna, maar misschien ook van flora
Het lijkt me dat de “wat als” vraag in de systeem- ontwerpfase onvoldoende diepgaand is gesteld. Of: wel gesteld maar gesneuveld op een kansberekening. Dat
heeft vaak een financieele motivatie.
Algemeen: het ontbreken van een bufferbatterij bij een dergelijk critisch besturingssysteem is eigenlijk ” not done”. Afhankelijkheid externe energie mag dan nooit 100% zijn. Een energiebuffer dus. Eventueel de mogelijkheid om een aggregaat aan te koppelen. Een waterzuivering is meer dan een besturingssysteem.
Met vriendelijke groet,
PeterH
Bizar dat er bij de aanschaf van dit nieuwe systeem niet is nagedacht over noodstroomvoorziening. Ik werk. Als it’er is dat 2 van de eerste dingen waar je over nadenkt bij het opzetten van systemen. Zal wel weer van bovenaf geen budget voor zijn vrijgemaakt…
Goedkoop blijkt altijd duurkoop te zijn.
Naast al het bovenstaande: herstellen van de visstand! En wat er verder is aangetast!
In bovenstaande reacties een aantal nuttige verbetertips, zoals meer redundantie in de besturingssystemen, een noodstroomvoorziening en zorgzamer reageren van medewerkers. Maar uit het verhaal lijkt het ook alsof alarmering van afwijkingen geheel afhankelijk is van Procesautomatisering. Dus lijkt het mij nuttig op een aantal cruciale parameters (netspanning, kwaliteitsmetingen) harde alarmen te installeren, buiten de procesautomatisering om. Want er zijn heel veel redenen waarom een automatiseringssysteem kan falen, niet alleen spanningsuitval. Denk aan een hack van het systeem of fouten in de software die er bij testen niet uit zijn gekomen.
Daar hadden ze natuurlijk geen manager voor.
@Waterman
Je hebt niets aan alarmmechanismen als de medewerker die actie moet ondernemen in diens vrije tijd eerst naar het werk moet forensen, terwijl deze net een gezellige weekend BBQ bij familie in de provincie heeft.
Nina stipt super goed punt aan. Nu het risico nu realiteit is, moet er VEEL meer transparantie zijn over wat er is geloosd (van het toilet?) & welke potentieel schadelijke chemicaliën er zijn en hun huidige niveaus versus veilige dijk. Bewoners verdienden meer te weten dan
“water met minder zuurstof” .
@Koel Hoofd:
dan moet er een functionerende piketdienst zijn, voorzien van bvb een pager, en een vooraf besproken maximale reactie/aanrijtijd. Grote kans dat dat hier is wegbezuinigd, dan wel “weggerationaliseerd”.
Blijft het gegeven dat bij een massieve stroomuitval dat piketmannetje ook met lege handen staat, en droomt van zijn BBQ. Dus toch maar risicoafweging, accu, aggregaat, doorberekenen hogere kosten. Blijft lastig. Iets technisch wordt zomaar iets politieks.
Met vriendelijke groet,
PeterH
@statler: een pager?!?! Mag ik even lachen?! Sinds de introductie van de mobiele telefoons zijn die dingen niet meer nodig hoor…
@W:
verandert dat iets aan de noodzaak van bereikbaarheid?
Met vriendelijke groet,
PeterH