Het gaat nog steeds niet goed met de mentale gezondheid van jongeren in Utrecht. De gemeente wil er wat aan doen, maar vanuit de politiek klinken geluiden dat het beleid tekortschiet. “In 2025 ervaren nog steeds veel jongeren stress, prestatiedruk en somberheid, waardoor het urgent is om het beleid te versterken”, schrijven Student & Starter en GroenLinks in schriftelijke vragen.
In 2021/2022 werd er 1,1 miljoen euro besteed aan acht initiatieven, terwijl daarmee slechts ongeveer vijfhonderd Utrechters werden bereikt. Begin dit jaar bleek uit cijfers van de gemeente dat de helft van de Utrechtse jongvolwassenen hun mentale gezondheid niet goed vond in 2024.
De Rekenkamer constateert dat het uitvoeringsprogramma Mentale Gezondheid 2025-2027 wel inzet op verbeteringen, maar dat onder meer het programma niet goed meetbaar is zijn en de onderbouwing niet altijd duidelijk. “Ondanks alle investeringen dreigt de effectiviteit van het programma opnieuw beperkt te blijven”, aldus de fracties.
Jongeren en jongerenorganisaties geven volgens de partijen aan dat het huidige beleid onvoldoende aansluit op de praktijk. Ook zouden ze over te weinig middelen beschikken om activiteiten rond mentale gezondheid bij te wonen. “Daarnaast ervaren zij en betrokken organisaties weinig erkenning en invloed op beleid.”
Hulp zoeken
In de beantwoording op 28 oktober schrijft het college dat het belangrijk is dat jongeren met mentale klachten hulp zoeken. Dat kan volgens hen bij familie, vrienden en diverse organisaties en stichtingen.
De gemeente zet daarnaast in op bewustwordingscampagnes zoals Unbox Jezelf, om mentale problemen eerder bespreekbaar te maken. Ook worden trainingen en interventies aangeboden. Via buurtteams en de Jeugdgezondheidszorg probeert de gemeente kwetsbare jongeren in beeld te houden en laagdrempelige ondersteuning te bieden, ook op scholen en bij huisartsen.
Monitoren
Om de mentale gezondheid van jongeren te volgen, worden onder andere de Jeugdmonitor Utrecht, Gezondheidsmonitor Jeugd en Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen ingezet. Deze data moet inzicht geven in de effecten van het beleid op de langere termijn. Elke twee jaar kijkt de gemeente naar voortgang en eventuele aanpassingen.
Samenwerking
“Momenteel loopt het aanbestedingstraject voor het jongerenwerk. Hierin worden ook jongeren betrokken over wat zij belangrijk vinden, wat zij momenteel missen in het aanbod in de stad en waar we mogelijk een rol voor het jongerenwerk zouden zien vanaf 2027”, schrijft het college. De gemeente blijft ondertussen in gesprek met verschillende initiatieven over hun inzet.
Verder wil de gemeente dat jongeren eenvoudiger subsidie kunnen aanvragen, zowel voor vrijwillige inzet als voor professionele ondersteuning. Kleine initiatieven moeten volgens het college minder administratieve lasten ervaren. Daarnaast kunnen organisaties terecht bij het initiatievenfonds.
Samen met het Netwerk Student & Zorg worden gesprekken gevoerd met studenten over wat zij nodig hebben op het gebied van mentale gezondheid.
Zekerheid in financiering
De gemeente streeft naar langere subsidierondes om organisaties meer zekerheid te bieden. Tegelijkertijd kan niet worden gegarandeerd dat alle huidige ontvangers van subsidie ook in de toekomst financiering krijgen, omdat dit afhangt van de beoordelingscriteria van nieuwe regelingen.
Landelijk is in het Integraal Zorgakkoord (IZA) afgesproken dat er een netwerk van laagdrempelige steunpunten met ‘peer support’, steun vanuit leeftijdsgenoten, komt. In Utrecht is hier al op ingezet, maar structurele middelen ontbraken tot nu toe.
“Uiterlijk eind 2025 zijn we voornemens om de nadere regel sociale basis vast te stellen”, schrijft het college. Mentale gezondheid wordt daarin een belangrijk thema, zodat initiatieven eenvoudiger subsidie kunnen aanvragen en financiële ondersteuning kunnen ontvangen.
Gekoppelde berichten
Helft Utrechtse jongvolwassenen vindt mentale gezondheid niet goed
De helft van de jongvolwassenen in Utrecht vindt hun mentale gezondheid niet goed in 2024,…
8 Reacties
Reageren… niet dat ‘vroeger’ alles beter was, maar breng in herinnering het Maatschappelijk Advies en Informatie Centrum, het Jongeren Advies Centrum, het Algemeen Maatschappelijk Werk, het Regionaal Instituut Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg, de Sociaal Pedagogische Dienst… wegbezuinigd! De ongemakken die dat oplevert ‘oplossen’ kost méér dan de bezuinigingen.
Als meest recente voorbeeld noem ik iemand van het Buurtteam die vond dat veel van m’n sores met “vroeger” te maken had. Open deur dunkt me.
Veel heb ik zelf kunnen handelen zonder input van de gevestigde hulpverveling, al is niet iedere hulpverveler daar blij mee, want ook die lui blijven graag aan het werk…
Pak het mobiel maar eens van ze af want er zijn er teveel die niet meer zonder mobiel kunnen communiceren.
Het bevorderen van het welzijn en de mentale gezondheid van leerlingen en studenten is wereldwijd een belangrijk thema. De International School Psychology Association (ISPA) en ook UNESCO zien beide het bevorderen van het welzijn van leerlingen en studenten als één van de grote uitdagingen voor het onderwijs en jongerenwerk. Het zou fantastisch zijn als Utrecht en ook onze nieuwe regering dit onderwerp hoog op de agenda zet. Internationaal hebben we het wereldwijde Netwerk gevormd ‘Positieve Psychologie, Vitaliteit & Welzijn’. Wil je aanhaken dan ben je van harte welkom.
Onze jeugd behoort al jaren tot de gelukkigste ter wereld,
Ons land is een van de meest welvarende landen ter wereld,
We leven in alle vrijheid en hebben alle vrijheid om ‘jezelf te zijn’,
Er gaan de komende 10 jaar 1.5 miljoen mensen dood aan hoge ouderdom en die laten minstens 1 miljoen woningen leeg achter, dat zijn meer woningen dan de overheid de komende 15 jaar kan bouwen,
We hebben uitstekende zorg en infrastructuur,
Kunnen alles van over de hele wereld krijgen/kopen,
Studiekosten worden gefinancierd door de overheid, en
Er is meer dan voldoende werkgelegenheid…
Onze jongeren/studenten hebben anno 2025 letterlijk de wereld aan hun voeten!
Maar onze jongeren/studenten zakken door hun hoeven vanwege stress, prestatiedruk en somberheid?
Paar feiten uit eerder Duic linkartikel (NB! grootte onderzoeksgroep onbekend):
-50% van de jongvolwassenen zegt matig tot zeer eenzaam te zijn.
-49% geeft aan vaak stress te ervaren, voor 38% is dat (deels) studie gerelateerd.
-66% van de jongeren geef aan een prestatiedruk te voelen, en
-50% heeft moeite om te stoppen met sociale media.
Die smartphone vol nutteloze apps waar snowflakes gemiddeld 3 uur per dag van hun kostbare tijd aan verspillen is hier een hele grote storende factor omdat die algoritmen verslaafd maken aan totale bullshit van de virtuele bubbelgevangenis.
Die smartphone vervangen voor een dumbphone geeft 3 uur meer vrije tijd per dag en dat laat weer de eenzaamheid, stress, prestatiedruk en de daaruitvolgende somberheid als sneeuw voor de zon verdwijnen.
@drs. Michael van Bonninghausen
Dat de VN en ISPA internationaal problemen signaleren wil nog niet zeggen dat het steeds rijkere vertrutte Utrecht (NL) diezelfde problemen heeft.
Dat jongeren meer mentale problemen dan vroeger valt niet toevallig samen met de opkomst van de zogenaamde “social” media.
Was het maar nooit uitgevonden.
“ beleid schiet tekort?” Wat een flauwekul, de ouders laten steken vallen!
Je kunt niet altijd naar de overheid of school kijken.
Welk beleid schiet tekort?
Er is geen beleid om opgroeiende kinderen te ontzien, dus dan komt het ook niet goed.
Als je één week oud bent al een gehoortest. Vanaf drie maanden oud naar het KDV.
Op de lagere school worden kinderen volgepropt met volwassen problemen en toetsen, te veel wisselende autoriteiten (vso, leerkracht, tso, leerkracht, nso, sportclub, ouders, opa, oma, oppas), bij gescheiden ouders half om half in een andere thuissituatie), veel teveel vakanties, minimaal twee sporten en dus kortom geen tijd om je eens te kunnen vervelen.
Dan naar de middelbare school op een te hoog niveau met citotraining op je tenen lopen, altijd aanstaan op sociale media met bijbehorende fomo-druk, geen tijd voor je hormoonstorm in je puberteit, geen ouder die met de thee klaar zit om je verhaal tegen te doen na school want die moeten geld verdienen, enzovoorts.
En dan als klap op de vuurpijl een tussenjaar waarin je je verloren voelt, omdat je niet de tijd had om te bedenken of voelen wat je wilt gaan doen.
Iedereen doet zijn best. Daar ben ik van overtuigd. Maar is het wel echt leuk die ratrace waar sommigen in zitten?
Beetje terug naar de jaren 1980 kan wellicht geen kwaad. Die spruitjeslucht nemen we dan wel op de koop toe.
Beter leggen we nog een zinloze fietsstraat aan.