De driejarige pilot van de Transkliniek Utrecht loopt ten einde en het is onzeker hoe de zorgplek verder zal gaan. Dat terwijl de vraag naar de zorg groter is dan de kliniek nu aan kan. Voor de toekomst zijn scenario’s uitgewerkt. Een definitief besluit volgt pas na de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar.

De Transkliniek opende in het najaar van 2023, nadat in november 2022 een grote meerderheid van de Utrechtse gemeenteraad vóór de komst van deze zorglocatie stemde. De huidige financiering loopt tot en met juni 2026. “Voor bekostiging van de Transkliniek voor de tweede helft van 2026 (40.000 euro) is er op dit moment geen dekking”, schrijft het college van burgemeester en wethouders in een raadsbrief van 17 oktober.

Vraag groter dan capaciteit

De vraag naar transgenderzorg blijkt groter dan de kliniek aankan. In augustus 2025 was de wachttijd 21 maanden en stonden er 42 mensen op de inmiddels gesloten wachtlijst. Dat leidt tot hoge werkdruk onder medewerkers. Voortzetting kan, afhankelijk van de middelen, helpen de werkdruk te verlagen en de samenwerking met andere zorgpartners te verbeteren.

Sinds de start heeft de kliniek 80 cliënten in zorg. 44 procent daarvan is vluchteling. In de groep ongedocumenteerden identificeert de helft zich als persoon van kleur en een deel is actief als sekswerker.

Van alle cliënten wonen twaalf mensen in Utrecht. De rest komt uit onder meer Amsterdam (elf), Rotterdam (acht) en Den Haag (zes). Volgens het college geeft deze data daarom “inzage in het feit dat de kliniek een landelijk bereik heeft”.

Vier scenario’s voor de toekomst

GGD Utrecht en Colored Qollective, die samen verantwoordelijk zijn voor de kliniek, schetsten vier opties vanaf 2027.

In het eerste scenario wordt er voortgezet op het huidige niveau, waarbij geldt dat er één kliniek- en ontmoetingsdag per maand zijn voor bijna 129.000 euro per jaar. “In dit scenario worden reeds ingestroomde cliënten doorbehandeld. Met dit scenario blijft de wachtlijst nog 15 maanden gesloten, is er beperkte instroom van nieuwe cliënten, minimale uitstroom en zal de ervaren hoge werkdruk niet afnemen.”

Het tweede scenario gaat in op de uitbreiding van de kliniek, waarbij er twee kliniekdagen paar maand zijn en er ook één ontmoetingsbijeenkomst per maand is. Dit kost ruim 218.000 euro per jaar.

In het derde scenario worden de kliniekdagen uitgebreid naar wekelijks en is er wederom één ontmoetingsbijeenkomst per maand voor bijna 450.000 euro per jaar.

Volgens het college sluiten scenario’s twee en drie “aan bij de zorgvraag en bieden ruimte voor het verlagen van de werkdruk, het verlagen van de wachttijd en meer instroom van nieuwe cliënten en komt daardoor meer tegemoet aan de wensen van de medewerkers en de cliënten”.

Als laatste scenario wordt het stopzetten van de kliniek genoemd. Er wordt verwacht dat door de sluiting het merendeel van de cliënten uit beeld zal vallen voor hormonen afhankelijk worden van de zwarte markt.

De kliniek stopzetten heeft ook een prijskaartje. Het kost gemiddeld 30.000 euro per client om deze onder te brengen bij reguliere zorg of waar mogelijk over te dragen aan andere vormen van hulpverlening.

Besluit

Het college erkent dat alle scenario’s financieel zwaar zijn voor een relatief kleine doelgroep, waarvan slechts een klein deel daadwerkelijk in Utrecht woont. Scenario’s twee en drie bieden volgens het college wel de beste zorg voor cliënten en medewerkers.

De toekomst van Transkliniek Utrecht wordt uiteindelijk bepaald door de nieuwe gemeenteraad die na maart volgend jaar aantreedt.