De gemeente Utrecht presenteert wederom een nieuw plan voor Natuurgebied Zuilen. Wederom, omdat bij de presentatie van het eerste plan een vloed aan vragen en zorgen ontstond bij omwonenden. Na een nieuw ‘participatietraject’ is het herijkte plan weer rond en kan het voor debat naar de gemeenteraad. Het gebied moet toegankelijker worden en de waarde van de natuur gaat omhoog.

Specifiek gaat het om een gebied van 40 hectare dat ligt tussen de Vecht in het westen, Slot Zuylen in het noorden, bedrijventerrein Overvecht-Noord in het oosten en de Franciscusdreef met Fort aan de Klop in het zuiden. De grond is van de gemeente en iets meer dan de helft is verpacht aan een boer. De overige 15 hectare bestaat uit bosstroken.

In 2022 werd er een eerste visie gepubliceerd, maar daarop kwamen ruim 300 reacties van omwonenden. Sommigen positief, maar ook een heleboel kritisch. Menig omwonende vond het gebied juist al hartstikke mooi en rustig, en was bang dat verandering niet ten goede zou zijn. De gemeente besloot pas op de plaats te maken en een nieuw plan te maken waarbij meer bewoners betrokken werden. Dat proces is nu zo goed als afgerond. Er ligt weer een plan dat door de lokale politiek beoordeeld moet gaan worden.

Natuurgebied Zuilen bestaat nu voornamelijk uit weilanden, de gemeente wil dit veranderen door meer verschillende soorten groen toe te voegen. Hierdoor zou de waarde van de natuur vergroten en kan het gebied ook toegankelijker worden voor mensen die de natuur willen opzoeken.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Er komt ook meer ruimte voor recreatie en sporten, het voetpadennetwerk wordt uitgebreid en er komen voorzieningen als fietsparkeerplaatsen en informatieborden. De ingangen van het gebied moeten een opwaardering krijgen en ook moet het erfgoed in het gebied een belangrijkere rol gaan spelen.

Landbouw in het gebied blijft mogelijk, dat gebeurt hier al eeuwen en is volgens de gemeente daarmee onderdeel van cultuurhistorie. Voorwaarde is wel dat het om duurzame landbouw gaat, met minder mest en een gezonde bodem.

Nieuwe gebouwen of woningen komen er overigens niet. Het gebied is onder meer onderdeel van UNESCO Werelderfgoed de Nieuwe Hollandse Waterlinie en dus beschermd.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Voedselpiramide

De gemeente beschrijft het zo: “Wij willen van deze verborgen parel een schitterende parel maken. Door meer verschillende soorten bomen, bloemen, planten, insecten en andere dieren de ruimte te geven. Door de landbouw natuurinclusief te maken. Meer diversiteit aan biotopen profiteert de natuur enorm van. Insecten, reptielen, kleine zoogdieren, de gehele voedselpiramide. Maar ook door meer ruimte te maken voor bezoekers om te wandelen, van de natuur te genieten, te sporten en de cultuurhistorie te ervaren.”

Linda Voortman, wethouder Groen, zegt: “Natuur staat al langere tijd ontzettend onder druk. Niet voor niets hebben we als stad de biodiversiteitscrisis uitgeroepen. Met dit plan laten we zien dat versterken van biodiversiteit, cultuurhistorie en natuurinclusieve landbouw goed samen kunnen gaan. Zo komen we op voor de natuur en geven we ook de Utrechter van de toekomst meer mogelijkheden om natuur te beleven.”

Voortman zegt over het proces: “Ik ben er trots op dat we samen dit extra participatietraject hebben doorlopen, waarbij voor iedereen helder werd dat het gebied versterkt moet worden en er meer ruimte komt voor biodiversiteit, natuurinclusieve landbouw en cultuurhistorie. Hiermee kunnen we een meer gedragen plan presenteren voor de Utrechter van nu én van de toekomst.”

Niet alle wensen van omwonenden konden meegenomen worden in het plan. Er is een afweging gemaakt tussen de zorgen die er leven en de ambities die er zijn. De gemeenteraad bespreekt dit plan in het najaar. Er is vijf miljoen euro beschikbaar voor de uitvoering. Na vaststelling in de raad volgt de concrete invulling van het gebied. De plannen worden dan geleidelijk uitgevoerd, dus niet in één keer.

Het document is hier te bekijken.