Internationale studenten blijven worstelen met problemen op de woningmarkt in studentensteden. Dat blijkt uit het rapport Housing Hotline van de studentenvakbond LSVb, dat dinsdag werd gepubliceerd. Vooral het aantal meldingen van studenten dat last heeft van oplichting bij het zoeken naar een kamer is volgens de vakbond ‘zorgwekkend toegenomen.’ 

De Housing Hotline is een hulplijn waar internationale studenten terechtkunnen met vragen over huisvesting, huurcontracten en verhuurders. Tussen 1 januari en 11 december 2024 ontving de Housing Hotline 236 meldingen. In Utrecht zochten studenten de hulplijn twaalf keer op.

De meeste meldingen kwamen uit Rotterdam (51), gevolgd door Den Haag (32) en Amsterdam (31). Volgens de LSVb zegt dat echter weinig over de werkelijke situatie in de studentensteden, omdat de bekendheid van de hulplijn verschilt per regio.

Hoewel er sinds het vorige rapport in oktober 2022 enkele wetten zijn ingevoerd om huurders beter te beschermen, zoals de Wet Betaalbare Huur, blijven misstanden aanhouden. De LSVb zegt dat het bijvoorbeeld gaat om torenhoge huurprijzen, onredelijk hoge borgsommen en bemiddelingskosten.

Daling

Toch is het aantal meldingen dit keer lager dan bij de vorige editie van het rapport uit 2022. Toen ontving de Housing Hotline nog 525 meldingen, waarvan 70 uit Rotterdam, 55 uit Den Haag, 45 uit Amsterdam en 33 uit Utrecht kwamen.

Volgens de onderzoekers kan de daling deels verklaard worden doordat er de afgelopen tweeënhalf jaar geen rapport is verschenen. Daardoor is de zichtbaarheid van de Housing Hotline afgenomen. “Dit laat ons als LSVb zien dat we meer moeite moeten doen om dit initiatief te promoten onder studenten en partnerorganisaties.” 

23.000 kamer te weinig

De meeste meldingen gingen, net als in voorgaande jaren, over het zoeken naar een kamer. “Het tekort aan studentenhuizen in Nederland is onderhand gestabiliseerd, maar er is nog steeds een groot tekort van 23.000 kamers”, zegt de studentenvakbond.

Vragen over kamerzoektocht vormden altijd al een groot deel van de meldingen. In 2022 ging het om 75 procent van alle reacties. Dit jaar ligt dat aandeel iets lager: bij 62 procent van de meldingen werd de zoektocht naar een kamer genoemd.

Scams

Opvallend is de stijging van het aantal meldingen over scams, ofwel oplichterij. Waar het in eerdere jaren om enkele procenten ging (2,8 procent in 2020 en 1,4 procent in 2022), was vorig jaar maar liefst 9,3 procent van de meldingen gerelateerd aan (mogelijke) oplichting. “Het lijkt vormen aan te nemen van georganiseerde misdaad”, stelt de vakbond. 

Oplichters doen zich voor als verhuurders, laten studenten haastig een contract tekenen en vragen om betaling van borg of huur. Zodra het geld is overgemaakt, verdwijnen ze van de radar. Studenten raken hierdoor soms honderden euro’s kwijt. Vooral via Facebookgroepen slaan deze zogenoemde scammers toe, waar nauwelijks toezicht is. 

Dit maakt studenten wantrouwig en verhoogt hun stress tijdens de toch al moeilijke zoektocht naar woonruimte, zegt de LSVb. Sommige studenten gaven zelfs aan dat de combinatie van woningnood en oplichting hun studievoortgang in gevaar bracht.

De LSVb roept onderwijsinstellingen op om internationale studenten actief te informeren over de woningmarkt en de risico’s van scams. Ook pleit de vakbond ervoor dat de politie begint met het registreren van scams met betrekking tot kamerverhuur.

Huurcontracten en borgsommen

Naast oplichting blijven er ook veel meldingen binnenkomen over huurcontracten en borgsommen. Studenten vragen vaak om hulp bij het controleren van contracten. Volgens de LSVb is het zeldzaam om een particulier huurcontract te vinden dat volledig aan de wet voldoet.

Een ander probleem is het niet terugkrijgen van de borg. Sommige verhuurders reageren niet meer na vertrek van de huurder, of houden willekeurige kosten in zonder bonnetjes of uitleg. Een veelgebruikte ‘oplossing’ onder studenten is het simpelweg niet betalen van de laatste twee maanden huur, om zo de borg veilig te stellen.

Huurteams

In deze situaties verwijst de LSVb studenten vaak door naar lokale huurteams. We zijn erg blij met de komst van Huurteams bij gemeenten”, zegt de vakbond. “De huurteams zijn voor studenten een belangrijke instantie, wanneer zij begeleiding nodig hebben in een conflict met hun verhuurder.”

Toch is er ruimte voor verbetering. Huurteams zijn nog niet bij alle studenten bekend, waarschuwt de LSVb. Wat betreft de vakbond is het vooral in studentensteden belangrijk dat deze teams goed zichtbaar zijn en informatie ook in het Engels aanbieden.