Al sinds het begin van de jaren negentig woont ecoloog Lies óp de Oude Rijn in Lombok. Toen ze in 2005 een nieuwe woonboot liet bouwen, zei ze meteen: “Het dak moet erg sterk zijn want ik wil er graag veel groen kwijt.” Inmiddels is het hele dak, en dat van de naastgelegen schuur, bezaaid met planten. Na een milde winter kleurt het dak weer langzaam groen.
Een groenblauw dak combineert zowel beplanting (groen) als waterbeheer (blauw). Het heeft een laag planten, zoals sedum, kruiden of zelfs struiken en een systeem om regenwater op te vangen, vast te houden en vertraagd af te voeren. Een groenblauw dak is niet alleen goed voor het milieu, ook is het een goede isolatie voor warmte, kou en geluid.
De allereerste met een groenblauw subsidie
“Toen de woonboot werd aangelegd, richtte ik me eerst op de binnenkant. Dat kwam allemaal beetje bij beetje. Ik wist dat de subsidie van gemeente Utrecht eraan zat te komen, dus ik heb gewacht tot die er was. En toen was ik de allereerste in Utrecht die de subsidie aanvroeg en kreeg! Dat ging allemaal heel eenvoudig. Online formulier invullen, opsturen, klaar. Ik hoefde alleen het aantal vierkante meters op te geven.”
Teamwork
“Om het groenblauwe dak aan te leggen, werkte ik samen met een gespecialiseerd bedrijf. We deden veel zelf, zoals sjouwen, knippen en planten. Dat scheelde in de kosten. Zij deden vooral de technische kant. Het dak is namelijk heel slim opgebouwd. In het midden ligt een tien centimeter dikke laag substraatkorrels met onder andere lavasteentjes. Lavasteen is poreus en kan goed vocht vasthouden. Rondom de lavasteentjes kwamen rotsplanten zoals allerlei soorten sedum. Aan de rand van het dak ligt een vijftig centimeter dikke strook van substraatkorrels en tuinaarde. In deze strook heb ik hogere planten zoals kruiden en bloemen gezaaid, zodat je het groen ook ziet vanaf het wandelpad aan de overkant. Dat is toch prachtig? Het dak met zoveel verschillende planten zit vol leven en draagt enorm bij aan de biodiversiteit. Ik hoor de vogels er ongestoord pikken, op zoek naar regenwormen zonder dat ze bijvoorbeeld aangevallen worden door een kat. Daarnaast isoleert het dak goed tegen geluid, warmte en kou.”
Weinig werk, veel plezier
Het onderhoud doet Lies zelf: “Ik bemest het dak eens per jaar met speciale korrels. Verder haal ik dode stengels weg in het voorjaar en check ik of alles nog goed groeit. Aan de randen ligt een ringleiding zodat ik bij lange droogte heel gericht water kan geven. En bij regen loopt het water netjes weg door gleuven aan de zijkant van het dak.”
“Ik hoor de vogels ongestoord in het dak pikken, op zoek naar regenwormen.”
Extra groen dak
Toch zou Lies het een volgende keer anders aanpakken. “Dan zou ik een combinatie maken van groen én zonnepanelen op pootjes. Maar ja, dat kon in die tijd nog niet en zonnepanelen waren bovendien erg duur. Het is zonde om mijn levende dak nu open te breken. Ik raad andere mensen wel aan om daar eens naar te kijken. Als je twijfelt over een dak vol planten: het hoeft niet perfect of op de best mogelijke plek, doe het.”
Sinds 1 juli 2024 is het minimumoppervlakte groen verlaagd van 10m2 naar 6m2. Ook zijn de vergoedingen verhoogd naar de prijzen van nu. Met de subsidie krijg je maximaal de helft van de kosten van een groen dak vergoed. De gemeente subsidieert daarnaast een inspectie die bepaalt of je dak het gewicht van het groen kan dragen. Op utrecht.nl/groenblauwedaken vind je de voorwaarden en het aanvraagformulier voor de subsidie.