Er wordt al heel lang over gepraat, misschien té lang, maar de bouw kan toch echt bijna gaan beginnen. Het zal nog een paar weken duren, maar dan moeten de handtekeningen opgedroogd zijn en gaat de spade de grond in. Achter het CAB-gebouw, langs het spoor en nabij station Zuilen komen 322 woningen. De bewoners kunnen in 2023 hun intrek nemen. Het is de eerste fase van de gloednieuwe buurt met ruim 2.800 huizen en voorzieningen.

Trots zijn ze. Keystone Vastgoed en Syntrus Achmea zijn blij dat het megaproject nu echt van de grond komt. Caspar Diepenhorst van Keystone Vastgoed is al vanaf 2014 betrokken bij de Cartesiusdriehoek. In 2015 sprak hij met toenmalig wethouder Paulus Jansen over de plannen. Toen was het idee om hier starterswoningen in de vrije sector te bouwen. Caspar: “We beschouwen onszelf een beetje als de pioniers van dit gebied maar in de loop van de tijd zijn de plannen flink veranderd.”

Het is handig om eerst wat context te schetsen. De Cartesiusdriehoek wordt een nieuwe buurt met in totaal zo’n 2.800 woningen. Huizen waar heel veel behoefte aan is in Utrecht. Maar die woningen worden niet allemaal in één keer gebouwd. Keystone Vastgoed en Syntrus Achmea zijn samen met bouwer Wessels Zeist verantwoordelijk voor fase 1. Hier worden de eerste stappen gezet voor de rest van de duurzame, fietsvriendelijke en autoluwe stadswijk. In deze eerste fase komen 322 woningen. Het bestemmingsplan is al goedgekeurd door de gemeenteraad en de vergunning voor de eerste zes woonblokken ligt er.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Hoewel fase 1 eerst gebouwd wordt, is er inmiddels voor de hele buurt een integraal plan gemaakt. Dat was nog niet het geval toen Caspar in 2014 begon na te denken over dit stukje Utrecht. “We hadden eerst het idee om starterswoningen te bouwen, daar was toen heel veel behoefte aan. Toen we dat plan bijna van de grond hadden was inmiddels bij de NS, de eigenaresse van de overige gronden binnen de Cartesiusdriehoek en de gemeente Utrecht, het idee ontstaan om voor het hele gebied een groot plan te maken. Wij hebben toen het idee voor de starterswoningen van tafel gehaald en zijn mee gaan doen met de ambities die er lagen voor het hele gebied. Zodoende kwam er één groot plan.”

En wat staat er nu in dat grote integrale plan? De Cartesiusdriehoek moet een ‘gezonde wijk’ worden met verschillende typen duurzame woningen. Er komen honderden sociale huurwoningen en middenhuur woningen. Ook komen er weinig auto’s en bewoners van de wijk gebruiken straks vooral de (elektrische) fiets, het openbaar vervoer en elektrische deelauto’s om op hun plaats van bestemming te komen. De Cartesiusdriehoek krijgt een groot centraal park in het midden en een park aan de rand van de wijk, waar ruimte is voor natuur en ontspanning. Verder komen er een school, horeca en winkels. Een nieuwe fietstunnel bij de Locomotiefstraat gaat de buurten Cartesiusdriehoek en Wisselspoor verbinden.

Spoorblok en Solitair

Weer even terug naar fase 1. Syntrus Achmea heeft de 322 woningen, die dus ontwikkeld worden door Keystone en gebouwd door Wessels Zeist, gekocht voor pensioenfonds PME. Dat klinkt ingewikkeld maar is een normale constructie. Met de verhuur van de woningen wordt geld verdiend dat weer gebruikt wordt om de pensioenen van heel veel mensen te betalen.

Tekst gaat verder onder afbeelding

Barbara-Sophie Greeven, regio manager Midden-Noord Nederland bij Syntrus Achmea, is blij met de aankoop. “Er komen 322 zeer energiezuinige appartementen, waarvan 92 procent bestaat uit middenhuur woningen. Dat laatste vinden wij, maar juist ook PME, vanuit maatschappelijk oogpunt erg belangrijk. Woningen op zo’n plek in de stad, moeten bereikbaar zijn voor alle doelgroepen. We zijn er trots op dat dit gelukt is.” Marcel Andringa, bestuurder bij PME, beaamt dat. “Deze woningen zijn goed voor de vele woningzoekenden in de stad Utrecht, goed voor het milieu en met het verwachte rendement ook goed voor de deelnemers in ons pensioenfonds.”

In fase 1 komen twee gebouwen, met meerdere woonblokken. In het ‘Spoorblok’ worden 242 appartementen gerealiseerd, variërend tussen de 50 en 112 vierkante meter. In de ‘Solitair’ komen 80 appartementen van 74 tot 110 vierkante meter. Ook komt er in de Solitair een commerciële ruimte van ruim 560 vierkante meter om te zorgen voor een levendige plint. Voor de huurders zijn ruim 1.000 fietsplekken beschikbaar en 55 parkeerplaatsen voor auto’s.

De woningen zijn zeer duurzaam en de omgeving wordt groen; de huizen grenzen aan een park. Aan de verschillende woonblokken hebben meerdere architecten gewerkt. Zo moeten de gebouwen een eenheid vormen, maar niet allemaal identiek zijn. Als de bouw begint duurt het nog ongeveer dertig maanden voordat de eerste bewoners in de nieuwe buurt kunnen wonen.

Hoe zit het met de rest van de Cartesiusdriehoek?

De twee gebouwen Solitair en Spoorblok die in fase 1 gebouwd worden, zijn slechts een onderdeel van de gehele Cartesiusdriehoek. In fase 2-6 komen ongeveer 2.500 woningen, een school en sporthal, winkels, horeca en culturele voorzieningen. Ook het monumentale CAB-gebouw – recent nog getroffen door een fikse brand – is onderdeel van deze plannen. De ontwikkelaars zijn Ballast Nedam Development en MRP Development. Het draait hier om een ‘gezond en gelukkig leven’. De wetenschappelijke theorie van de Blue Zones heeft hiervoor als inspiratie gediend.

Blue Zones zijn gebieden op de wereld waar mensen aantoonbaar langer gezond en gelukkig leven. De lessen die de wetenschap daaruit heeft gehaald worden in Cartesiusdriehoek toegepast. Het zogenoemde ontwerpbestemmingsplan lag vorig jaar zes weken ter inzage. In dit document stonden de voorwaarden en regels voor de bouw en het gebruik van woningen en de openbare ruimte. Er kwamen ruim 300 reacties. De gemeente is druk bezig met het verwerken van de reacties.

Op een later tijdstip wordt ook pas duidelijk wat er met het CAB-gebouw gaat gebeuren. Zo willen veel partijen dat bijvoorbeeld dB’s op deze plek kan blijven, maar hier is nog geen uitsluitsel over. Het is nog niet duidelijk wanneer de hele buurt klaar is.