De gemeente Utrecht is als één van de vier grote steden alliantiepartner in het Olympisch Plan 2028. Met dit plan wil sportkoepel NOC*NSF ‘met sport een positieve bijdrage leveren aan Nederland nu en in de toekomst met de organisatie van de Olympische en Paralympische Spelen van 2028 in Nederland als inspirerend perspectief en mogelijke uitkomst.’ Tot nu toe heeft die ambitie ons land al 188 miljoen euro gekost.

Uitkomsten onderzoek
In totaal hebben overheden in ons land tot nu toe al 188 miljoen euro uitgetrokken om de ambities uit het Olympisch Plan 2028 waar te maken, zo blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. En dat terwijl pas in 2016 duidelijk wordt of Nederland zich überhaupt kandidaat stelt voor de Olympische Spelen. Volgens RTL gaat het geld onder meer naar haalbaarheidsonderzoeken, lobbycomités en dienstreizen van ambtenaren die gaan kijken in Londen, waar dit jaar de Olympische Spelen worden gehouden. Tientallen miljoenen gaan er ook naar nieuwe sportcomplexen van ‘Olympische afmetingen’, waar volgens de initiatiefnemers topsporters ons allemaal moeten ‘inspireren’ tot meer bewegen. Uit de cijfers die RTL Nieuws opvroeg blijkt dat 81 miljoen directe kosten zijn voor de Spelen in 2028, zoals haalbaarheidsstudies, dienstreizen en kosten voor de lobbygroep Olympisch Vuur. De overige 107 miljoen gaat vooral naar sportaccommodaties, die op Olympisch niveau worden gebracht.

Verplichtingen alliantiepartners
Partners die formeel samenwerken in de Alliantie zijn door een handtekening onder het Charter, mede-eigenaar van het Plan. Hoewel de financiering voor het Olympisch Plan deels in reeds lopend beleid wordt gezocht is een extra investering door betrokken partijen noodzakelijk, stelt sportkoepel NOC*NSF in haar plan. De sportkoepel vindt de kosten tot nu toe dan ook meevallen omdat geld wordt geïnvesteerd in het op Olympisch niveau brengen van Nederland en sport als middel wordt ingezet om onder meer obesitas te bestrijden. Eind 2011 maakte het kabinet bekend dat het binnenhalen van de Olympische Spelen per saldo tussen de 1,1 en 1,8 miljard euro gaat kosten. Tegelijkertijd werd geconcludeerd dat de organisatie van de Spelen voor het hele land een meerwaarde hebben, maar dat zeventien jaar van tevoren nog niet alle kosten en baten genoemd en berekend kunnen worden.

Gemeente Utrecht betaalt mee
Volgens RTL Nieuws is door alliantiepartner Utrecht tot nu toe 355.000 euro besteed aan de Olympische ambities. Daarvan ging 50.000 euro rechtstreeks naar het Olympisch Plan 2028, vier maal 75.000 euro naar lobbygroep Olympisch Vuur en 5.000 euro naar dienstreizen naar Londen. Afgezet op het totaal geïnvesteerde bedrag lijkt dat mee te vallen, maar in het RTL-onderzoek zijn bijvoorbeeld niet opgenomen de kosten voor het Europees Jeugd Olympisch Festival (EJOF) 2013, dat in Utrecht wordt gehouden. In een bericht op de gemeentelijke website over de EJOF wordt gemeld, dat ‘het organiseren van (meer) multi-sportevenementen in Nederland uitstekend past binnen de ambitie van het Olympisch Plan 2028. Evenals EK’s en WK’s zijn multi-sportevenementen in Nederland belangrijk voor de internationale en Olympische positionering van NOC*NSF en de Nederlandse sport. Bovendien sluit het evenement heel goed aan bij de uitgangspunten van het topsport- en breedtesportbeleid van de gemeente Utrecht.’ Wat de organisatie van het EJOF de gemeente Utrecht kost is niet bekend en of het evenement nu wel of niet onder het Olympisch Plan 2028 valt evenmin.

Verborgen kosten
Naast de 355.000 euro uit het RTL-onderzoek én de kosten voor het organiseren van het EJOF verwijst burgemeester Wolfsen op de website olympisch-vuur.nl ook nog naar het stedelijk programma Gezond Gewicht. Met dit succesvolle programma volgens de zogeheten JOGG-methodiek (Jongeren Op Gezond Gewicht) wordt de Utrechtse jeugd gestimuleerd om gezond te eten en meer te bewegen. Wolfsen verwijst ook daarbij naar de ambities binnen het Olympisch Plan. Vraag is dus of niet ook de aan dat programma gerelateerde kosten (deels) moeten worden gerekend tot de investeringen van de gemeente Utrecht binnen de Olympische ambities.

Draagvlak
Wil een kandidatuur kans van slagen hebben, dan is het nodig dat de bevolking achter de kandidatuur staat. In het Olympisch Plan is aangegeven dat in 2016 minstens zeventig procent van de Nederlanders achter het plan moet staan. Het Mulier Instituut deed in november 2010 een nulmeting, waaruit volgde dat het draagvlak op dat moment ongeveer 40 procent was, 35 procent wist het nog niet en 25 procent was tegen. Volgens het instituut daalde het draagvlak in 2011 tot 30 procent. Het aantal dat het nog niet wist, bleef gelijk. Om te bepalen of een dergelijke draagvlakmeting ook in Utrecht gehouden moet worden lijkt het van belang dat de gemeente eerst inzichtelijk maakt welke kosten tot het Olympisch Plan moeten worden gerekend en wat die kosten precies zijn. Een zaak voor de Utrechtse politiek denken wij!