Werend Griffioen is vorige week ontslagen als hoofdredacteur van het Martinus Magazine, een parochieblad in Utrecht. Reden voor het ontslag was een hoofdredactioneel commentaar dat hij in november schreef, waarin hij stelde dat leiders in de kerk te weinig luisteren naar hun achterban. Het lijkt erop dat kardinaal Eijk hem niet langer duldde. 

De betreffende column (pagina 5) van Griffioen dateert alweer uit november. Hierin gaf hij aan dat de kerk te weinig doet met kritiek vanuit de eigen achterban. Als voorbeeld hiervoor gaf hij een protest dat voor het aartsbisschoppelijk paleis aan de Maliebaan heeft plaatsgevonden begin vorig jaar. Toen stonden er tientallen gelovigen voor het paleis met borden met teksten erop als: ‘Wij zijn de kerk’. Eén van de belangrijkste redenen hiervoor was de sluiting van kerken waarover de mensen die er gebruik van maken geen zeggenschap hebben. Kardinaal Eijk liet die middag niets van zich horen, laat staan zien.

Griffioen stelt in zijn commentaar dan ook: “De boosheid blijft. Die heeft haar wortels in het Tweede Vaticaans Concille. Die vergadering formuleerde dat alle gedoopten de kerk vormen. De aloude kerk van priesters en prelaten werd daarmee een kerk waar de leken de ruggengraat van de organisatie zijn gaan vormen. Zij eisen logischerwijs ook zeggenschap op. Maar in een theocratie is de speelruimte beperkt.
De perversiteit van het systeem is als volgt. Kerkleiders – paus Franciscus voorop – vragen van de gelovigen enerzijds uiterste inspanning voor kerk en wereld. Anderzijds snoeren ze hen de mond als die gelovigen in opstand komen tegen kerksluiting en tegen uitsluiting van gelovigen die niet voldoen aan de kerkelijke moraal.”

De oud-hoofdredacteur staat nog steeds vierkant achter zijn verhaal van toen. “Kerkleiders zeggen dat je moet spreken en moet opstaan voor de kerk. Maar doe je dat, dan word je de mond gesnoerd. Mijn ontslag bevestigt dan ook mijn eigen verhaal. Eijk heeft trouwens ook helemaal niet meer gereageerd op de protesten voor zijn deur omdat er ‘ook al een petitie aan het Vaticaan was aangeboden. Dus daar moesten de mensen maar zijn als ze een reactie willen’. Daar heb je dus helemaal niks aan.”

Jokken

Wie precies verantwoordelijk is voor het ontslag blijft onbevestigd maar het lijkt erop dat kardinaal Eijk hoofdverantwoordelijk is. “Pastoor Ton Huitink, die waarschijnlijk de nieuwe hoofdredacteur wordt, zei dat hij een gesprek had gehad met het parochiebestuur en dat ik weg moest van de kardinaal. In de pers las ik vervolgens een heel ander verhaal van de pastoor, waarin kardinaal Eijk buiten schot wordt gelaten. Ergens wordt er dus gejokt.”

Griffioen werkte al vijf jaar voor het blad met het idee om een transparant blad te maken waarin het vooral om de lezer moet gaan. “Ik vrees dat de accenten nu meer op de PR komen te liggen, wat jammer zou zijn. In het nummer van november stonden nog verhalen van Vincent Bijlo en Arthur Japin die over hun katholieke opvoeding vertelden. Het feit dat we hadden opgeschreven dat laatstgenoemde met twee mannen samenwoont werd overigens ook totaal niet gewaardeerd. Maar ik hoef dat toch niet te ontkennen? Van de lezers heb ik overigens echt heel veel hartverwarmende reacties gekregen. Dat sterkt mij in mijn besluit om niet door te gaan met de functie van eindredacteur die ik nog kreeg aangeboden.”