De infrastructuur van Utrecht CS is veel te complex. Als het treinverkeer bijgestuurd moet worden, dan ontstaat er bij verstoringen een onbeheerst proces. Dat schrijft spoorpro.nl naar aanleiding van een brief van spoorbeheerder ProRail aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu. ProRail maakte al in januari 2010 een logistieke vergelijking tussen de stations van Tokio, Zurich en Utrecht en stuurde de resultaten in februari dit jaar naar het ministerie.

In Utrecht blijkt het moeilijk te zijn om alle treinen de goede route te geven door de ruim 100 wissels die er liggen. Op het station kunnen met de huidige spooropstelling aan de noordzijde 11 treinen tegelijk rijden, maar in de praktijk blijkt dat vaak niet goed te gaan. ProRail stelt dat de infrastructuur van het Centraal Station Utrecht zodanig complex is, dat het zelfs in de planning niet lukt om de juiste routes over het emplacement te kiezen. Daarnaast is het bijsturingsmodel van Utrecht volgens de spoorbeheerder zo gecompliceerd geworden, dat er bij grote verstoringen een ‘onbeheerst proces’ ontstaat. In Tokio en Zurich doen zich vanwege verregaande segmentering veel minder problemen voor in de be- en bijsturing. Zodra een treindienstleider afwijkt van de planning, gaat de capaciteit van Utrecht Centraal omlaag. Volgens ProRail wordt met een paar spoorwijzigingen, de capaciteit al snel gehalveerd, ook zou de kwaliteit van de reisinformatie omlaag gaan op de momenten dat ze het hardst nodig is. Ondanks het tekort aan capaciteit in Utrecht worden er bovenop de treinen in het spoorboekje extra treinbewegingen ingezet zoals werktreinen, goederenvervoer en rangeerdelen. Zeker een derde van de vertragingen van het centraal station is te wijten aan deze treinbewegingen, stelt ProRail. 

Uit de vergelijking blijkt dat dankzij hogere snelheden en optimale seinplaatsing een baanvakspoor in Zurich of Tokyo 50 procent meer treinen kan verwerken dan in Utrecht, een perronspoor zelfs ruim 100 procent meer. Volgens spoorpro.nl wordt onderzocht hoe het treinverkeer op Utrecht CS verbeterd kan worden. In het project Doorstroomstation Utrecht (DSSU) wordt bekeken of de snelheden omhoog kunnen gaan van 40 naar80 kilometerper uur. Behalve reistijd zou dat ook winst opleveren voor de opvolgtijd. Daarnaast worden in de projectplannen optimalisatie van seinplaatsing en twee extra perronsporen als oplossingen voor de doorstroming bij Utrecht centraal genoemd.