Utrecht adviseert vijf nieuwe gebieden bij het Rijk aan te wijzen als beschermd stads- en dorpsgezicht. Het Rijk werkt aan uitbreiding van beschermde stads- en dorpsgezichten.

Het betreft Haarzuilens (kasteel, dorp en landgoed), Elinkwijk en de De Lessepsbuurt in Zuilen, en Utrecht Oost. Het fortdorpje Blauwkapel (sinds 1966) en de historische binnenstad (sinds 1976) zijn al beschermde stads- en dorpsgezichten. Nu is er voor de formele aanwijzing van het rijk nog het advies van de gemeenteraad nodig. Dit zal naar verwachting in februari of maart 2013 gaan plaatsvinden.

Sinds enkele jaren wordt er in heel Nederland gewerkt aan de uitbreiding van beschermde stads- en dorpsgezichten, vooral uit de periode 1850-1940. Het Rijk is hiervan de initiatiefnemer en wijst de gebieden aan, maar vraagt hierover eerst advies aan verschillende organen, zoals Gedeputeerde Staten, de Raad voor Cultuur, de Rijksplanologische Commissie en de gemeenteraad van de betreffende gemeente. Het gaat hierbij om gebieden die een hoge monumentale en cultuurhistorische waarde hebben en waarvan het Rijk zegt dat die historische kwaliteiten ook voor de toekomst behouden moeten blijven.

Selectiecriteria
De betreffende gebieden zijn in het verleden door het rijk geselecteerd vanwege de hoge kwaliteiten van de historische bebouwing, het groen (park, parkaanleg, of landgoed) en de stedenbouwkundige waarde van de gebieden. Hierbij gaat het onder andere om de belangrijke elementen en hun samenhang, zoals landgoed Kasteel De Haar en het bijbehorende dorp Haarzuilens, Elinkwijk en De Lessepsbuurt in Zuilen. En het Wilhelminapark, de Maliebaan en het Veeartsenijterrein in Utrecht Oost.