Na de Tweede Wereldoorlog maakt Utrecht vaart met de sanering van Wijk C. Grote delen van Wijk C zijn een afbraakbuurt. De woningen in Wijk C zijn klein en in erbarmelijke staat. Er zijn veel kleine bedrijven, vooral langs de singel. Tot 1928 werd er in de smalle straten wekelijks een groentemarkt en een varkensmarkt gehouden. De sanitaire voorzieningen en de hygiënische omstandigheden zijn beroerd. In 1866 woonden er 8000 mensen in wijk C. Daarvan zijn er in 1954 ongeveer 1500 over. Wijk C en de Daalse Buurt hebben de hoogste prioriteit bij het saneren.
Wijk C is een volksbuurt. Er wonen vooral arbeiders, kleine zelfstandigen en arme mensen: rumoerig, overwegend katholiek en sterk Oranjegezind. Sommige bewoners willen in de buurt blijven wonen en verhuizen naar de overkant van de singel: de Daalse Buurt. Ook de Daalse Buurt is een volksbuurt, maar toch voelen veel Wijk C-ers zich er niet thuis, de nieuwe buurt is te ’netjes’. Voor de oorlog zijn al veel bewoners verhuisd naar het Ondiep en de Betonbuurt in Zuilen. In de jaren 50 verhuizen bewoners van Wijk C naar de nieuwe wijken, naar woningen met veel betere voorzieningen.
De tekst loopt door onder de foto.

Wijk C wordt vanaf de jaren 50 ontwikkeld van woongebied tot kantoorgebied. De gemeente koopt panden op en breekt deze af om ruimte te maken voor kantoren en wegen. De wijk telt geen waardevolle bebouwing zoals monumenten en bestaat grotendeels uit kwalitatief slechte huizen waardoor er op dat moment geen weerstand ontstaat tegen de grootschalige sloop. Langs de nieuwe straten komen kantoren. Van de oude middeleeuwse structuur blijft weinig over. Het aantal inwoners blijft afnemen.
In 1947 is de Sint Jacobsstraat aangelegd. Deze straat naar Utrecht Noord moet de drukke Amsterdamsestraatweg ontlasten. De nieuwe weg is nog geen succes. Uit onderzoek blijkt dat fietsers de voorkeur geven aan de Amsterdamsestraatweg. Deze weg is vanaf het Leidseveer tot aan de Marnixlaan een winkelgebied, en wordt veel gezelliger gevonden.
De tekst loopt door onder de foto.

Keerpunt
In de loop van de jaren 1970 raakt het plan om van Wijk C een kantorenwijk te maken uit zicht. Van doorbraken om nieuwe wegen aan te leggen is geen sprake meer. Langzaam groeit het verzet tegen verdere sloop. Bewoners richten in 1974 het ‘Wijk C Komitee’ op. Ze protesteren om te voorkomen dat alle karakteristieke plekken van de wijk en de woonfunctie verdwijnen. Er wonen nog slechts een beperkt aantal oorspronkelijke bewoners.
De tekst loopt door onder de foto.

Schoorvoetend gaat de gemeente akkoord met de wensen van de bewoners. Er worden geen woningen meer gesloopt. Waar mogelijk worden gebouwen hersteld. Er worden nieuwe woningen gebouwd. De Nieuwe Kade wordt hersteld en het aantal inwoners neemt weer toe. In 2002 wordt het eerste gedeelte van de herstelde Weerdsingel geopend.
Wijk C blijft een volksbuurt met een eigen identiteit. In 1983 krijgt het een buurthuis. Daar worden foto’s van de wijk verzameld, verhalen en herinneringen worden gedocumenteerd. Oude, voor de wijk karakteristieke spullen worden bewaard. In 1993 wordt het Volksbuurtmuseum opgericht. Het beheert de opgebouwde collectie van het buurthuis en bewaakt het Utrechtse karakter van de wijk.
10 Reacties
ReagerenEen hoop WO2-nieuws weer!
Op andere Utrecht-sites ook al.
Hoewel geboren in 1949 heb ik niet bijzonder veel intresse in die tijd. Maar misschien is het toch wel goed om te doen gezien alle parallellen met vandaag de dag: opkomst van rechts, polarisatie, verharding van de smaneleving, mensen die alleen maar zenden maar niet meer luisteren naar mekaar, het uitvergroten van klein leed en het bagatelliseren van de echte problemen, het zoeken van een zondebok (toen de jood, nu de asielzoeker).
Zielloze wijk geworden, zo jammer.
Utrecht 1970
puin, zo ver als je kon kijken
gevelrij na gevelrij,
kranen, kogels, hele wijken,
deze stad was vogelvrij
stadsgedruis van bouwen breken
tot een grijze woestenij,
wat gesloopt was en bezweken
geef ik kleur, herleeft in mij:
kerken kloosters en kastelen,
bedelaars en ruiterij,
singels, sloten met abelen-
oude stad, kom naderbij
van waaruit ik kan verlangen:
Utrecht, ga dit lot voorbij,
in die oude tijd gevangen
blijf ik, aan de overzij.
Antoinette
In de jaren 70 en 80 is er toch ook wel heel erg veel lelijks neergezet in de binnensteden he. Tjonge jonge. Wijk C heeft overigens nog steeds wel erg leuke charmante straatjes, helaas niet zoveel meer, dus goed gedaan bewoners, om er voor te gaan liggen toen ze alles plat wilden gooien! Overigens maakt een deel van de oude gracht ook deel uit van Wijk C.
We zouden eigenlijk vandaag moeten beschouwen alsof het geschiedenis is, in plaats van constant de focus te leggen op de toekomst.
Paar beelden uit een familieweekblad om te zien hoe het ooit was in 1926:
https://hetutrechtsarchief.nl/beeldmateriaal/?mode=gallery&view=horizontal&q=wijkc&page=1
Die vooruitgang was echt zo gek nog niet.
@tante Wil
De jood is opnieuw de pineut veelal door figuren die niet Nederlands zijn.
Beetje verkeerd betoog dus.
@pee: wat een ongepaste opmerking!
Je snapt mijn betoog ook niet blijkbaar
Tante Wil heeft een realitycheck nodig. Hoeveel statushouders heeft u al in huis om uw steentje bij te dragen in het oplossen van het woningtekort? En wat zou er fout zijn aan het statement van Pee? Bronnen graag..
@HonQi. Het gaat niet over woningtekort. Het gaat niet over statushouders. Tante Wil zegt niets inhoudelijks over Pee’s opmerking. Uw reactie slaat nergens op.