Het is een begrip in het hart van Utrecht: boekhandel Broese. Deze maand is het lijstje met eigenaren sinds 1845 opnieuw uitgebreid: broer en zus Fabian en Nadine Paagman nemen het stokje over. Een boekhandel met zoveel historie en bekendheid willen de nieuwe Haagse eigenaren ‘niet zomaar veranderen’. Maar stilzitten doen ze ook niet: “We willen Broese laten groeien met nieuwe ideeën en investeringen.”

Nadine en Fabian zijn sinds woensdag 5 november officieel eigenaar van de boekhandel aan de Oudegracht 112-b, die ze overnemen van oud-eigenaren Erik en Sandra van Doorn. Een dag daarvoor vertellen ze het nieuws aan alle medewerkers. Fabian: “Dat was toch even spannend, maar ze reageerden heel positief!” De grote vraag bij de meesten is vooral: wat gaat er veranderen?

Veranderingen

Die vraag verwachten de nieuwe eigenaren vaker te krijgen. In het persbericht maken ze meteen duidelijk dat de ‘eigen signatuur’ van Broese behouden blijft, net als de naam. En de 45 medewerkers mogen blijven. 

Fabian bevestigt dit ook tijdens het interview: “In eerste instantie verandert er zo min mogelijk. Broese is gewoon een goed draaiende boekhandel, en het is nu de drukste verkoopperiode van het jaar. De komende zes à zeven weken maken of breken je jaar. Dan is het belangrijk dat iedereen ongestoord zijn werk kan doen. We richten ons nu vooral op de winkel, de medewerkers en op Utrecht leren kennen.”

Tekst loopt door onder de foto

De naam Broese blijft bestaan. “Een boekhandel met zo’n historie en bekendheid gaan wij niet zomaar veranderen. Wel moeten we op termijn een manier vinden om onze naam aan de winkel te verbinden. Een naamsverandering aan de voorkant, op het gebouw, is wat ons betreft de allerlaatste prioriteit.”

Of de kans bestaat dat de naam in de toekomst alsnog wordt aangepast, durft Fabian niet met zekerheid te zeggen. “Broese heeft in het verleden verschillende namen gehad, zoals Broese Kemink en Broese Wristers. Er is een mogelijkheid om er een gecombineerde naam van te maken.”

Reden voor overname

De boekwinkel in Utrecht is de zesde zaak van broer en zus Paagman, en de enige zonder de Paagman-naam. Het familiebedrijf bestaat sinds 1951, toen opa Paagman een kleine boekwinkel in Scheveningen opende. Twee generaties later neemt Fabian op zijn 21e het bedrijf van zijn vader over. “Toen ik acht was, hielp ik op koopavond al twee uurtjes mee in de winkel, hand in hand met mijn vader,” vertelt hij. “Het is iets wat ik van huis uit heb meegekregen.”

“Alleen ’s ochtends het licht aandoen en de boeken afstoffen is niet genoeg”

Toch neemt Fabian de onderneming min of meer toevallig over. “Mijn vader emigreerde naar Canada en er ontstond een gat. Ik wist nog niet wat ik wilde, en het bedrijf lonkte”, vertelt hij. Achteraf ziet hij het als iets wat zo moest zijn. Enkele jaren later stapt zijn zus Nadine in. Inmiddels telt Paagman inclusief Utrecht zes boekhandels met zo’n 185 medewerkers in Den Haag, Gouda, Leidschendam en Delft — en is het een begrip in de regio Den Haag.

Uitstap naar Utrecht

Dat de familie Paagman nu uitbreidt naar Utrecht is opvallend. “Ik ben hiervoor echt wel eens in Utrecht geweest”, vertelt Fabian. “Maar niet zo vaak en intensief als de afgelopen maanden.”

Het bedrijf wil al langere tijd een nieuwe stap zetten, maar is kieskeurig. “Niet elke boekhandel past bij ons.” Toch hebben ze de winkel van Erik en Sandra van Doorn al een tijdje op het oog. “Het is een grote, breed gesorteerde zaak met veel boeken op de plank; niet alleen bestsellers, maar ook verdieping.”

Ook de blik vooruit spreekt aan. “Vijf jaar geleden verhuisde Broese naar een nieuwe locatie en werd er flink geïnvesteerd. De winkel is erg bij de tijd. Alleen ’s ochtends het licht aandoen en de boeken afstoffen is niet genoeg. Je moet meer doen voor je klanten, zoals evenementen en activiteiten, en dat doet Broese. Daarom past het zo goed bij Paagman.”

“We zijn de afgelopen maanden erg gecharmeerd geraakt van de stad”

Fabian kent oud-eigenaren Erik en Sandra van Doorn al langer. “De boekenwereld is klein. Ik had jaren geleden al eens laten vallen dat we geïnteresseerd zouden zijn, mocht Broese ooit te koop komen. Daar kwamen ze onlangs op terug. We hadden zo’n positief gevoel bij Broese en hebben er flink ons best voor gedaan. We voelen ons vereerd dat we het stokje mogen overnemen.”

Lachend vertelt Fabian dat hij wel erg moest wennen aan de rit van Den Haag naar Utrecht. “Als ik ergens een hekel aan heb, is het reizen. Dat was eerst een groot obstakel. Maar we zijn de afgelopen maanden erg gecharmeerd geraakt van de stad. Dan doet dat reizen minder zeer. En je weet nooit hoe het over een paar jaar is. Misschien ligt Utrecht dan wel meer centraal in hoe wij eruitzien als bedrijf.” 

Ontwikkelingen in de winkel

Broese is op dit moment ‘by far’ de grootste locatie van Paagman. Mede daarom voelt de overname als een spannende stap. “We hebben vaker een winkel overgenomen, maar dit een grote en bekende winkel in het midden van het land. Dat is nieuw voor ons.”

Ook is volgens Paagman “een niet te onderschatten verschil” dat Utrecht een universiteitsstad is. “Dat drukt ook zijn stempel op een boekhandel. Dat merkten we eerder in Delft, waar wij sinds 2018 een winkel hebben. Daar moeten we op inspelen.”

Tekst loopt door onder de foto

Fabian zegt dat Nadine en hij van plan zijn om regelmatig naar Utrecht te komen. “De winkel heeft een sterk team, met mensen die echt het gezicht van Broese zijn. Maar we vinden betrokkenheid belangrijk. Als er boeken moeten worden uitgepakt of er moet bij de kassa worden geholpen, doen we dat gewoon.”

Het grote verschil willen broer en zus maken in de verdere ontwikkeling van de winkel. “We willen Broese laten groeien met nieuwe ideeën en investeringen. We leren van wat hier goed werkt en kijken wat van Paagman past in Utrecht. Denk bijvoorbeeld aan prijsscanners, eigen cadeaukaarten of ons loyaliteitsprogramma.” 

“Nu lees ik alleen nog wat ik echt leuk vind”

Of klanten daar iets van gaan merken? “Dat hopen we wel. Net als Broese zijn wij een zelfstandig familiebedrijf dat eigen keuzes kan maken. We willen vooral dat de winkel vooruitgaat en daar gaan we de komende tijd in investeren.”

Liefde voor boeken

Naast het bedrijf zijn zowel Fabian als Nadine ook druk met hun gezin. “We hebben allebei twee kinderen van precies dezelfde leeftijd. Nadines oudste van twaalf verslindt boeken. De jongens laten zich soms meeslepen door een boek, maar het blijft – zoals voor veel ouders – een uitdaging om ze aan het lezen te krijgen. Ook als je een boekhandel in de familie hebt, lost dat probleem zich niet vanzelf op”, zegt hij lachend.

Zelf is Fabian altijd wel met een boek bezig. “Nu is dat De Jaknikker van Peter Buwalda. Vroeger las ik veel ‘functioneel’, boeken die belangrijk waren voor de handel. Maar daar ben ik mee gestopt. Nu lees ik alleen nog wat ik echt leuk vind.”

Fabian vindt het “geweldig” dat hij in de boekenbranche samenwerkt met zijn zus. “We zijn heel verschillend, maar vullen elkaar ook aan. Er is altijd eerlijkheid, nooit een dubbele agenda. Dat waardeer ik enorm. We komen uit een mooie, grote, gemixte familie. Een broer werkt ook in het bedrijf, als onze chauffeur.”

Voor de komende tijd heeft de familie een duidelijk doel: “Dat de winkel fantastisch doordraait, de juiste boeken op de plank blijven en dat het team de klanten zo goed mogelijk kan bedienen. En vooral: veel lol en lachen in de laatste maanden van het jaar. Daarna, als de champagne van de jaarwisseling is opgedroogd, kijken we vooruit naar 2026.”