Utrecht is een stad die bekendstaat om haar progressieve en linkse politiek. Partijen als D66, GroenLinks en PvdA domineren er vaak de gemeenteraad. Maar wat als je voor een andere koers staat? Voel je je dan ook thuis in de Utrechtse gemeenteraad? En kan je iets bereiken? Daarover ging DUIC in gesprek met Jantine Zwinkels (CDA) en Rik van der Graaf (ChristenUnie), beiden fractievoorzitter en lijsttrekker voor hun partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart. 

Beiden zetten ze zich beroepsmatig in voor duurzaamheid. Zwinkels (35) doet dat in een team bij de Rabobank dat bedrijven helpt met verduurzamen en Van der Graaf (33) werkt bij een adviesbureau op het gebied van duurzame vormen van mobiliteit. 

Christelijke politiek

Aanvankelijk zijn Zwinkels en Van der Graaf benaderd met het idee een artikel te schrijven over christelijke politiek in Utrecht, maar dit bleek al snel niet de juiste insteek. Verrassend genoeg vertelt Zwinkels namelijk dat het CDA geen christelijke politiek bedrijft. Hoewel het CDA de ‘C’ in zijn naam voert, benadrukt de lijsttrekker dat het CDA geen christelijke partij is. De ‘C’ staat voor Christendemocratisch. “Christendemocratie gaat uit van een rechtvaardige en verantwoordelijke overheid, die tegelijk ruimte laat aan de samenleving om haar eigen verantwoordelijkheid te nemen. Belangrijke waarden zijn solidariteit, zorg voor elkaar, duurzaamheid en aandacht voor toekomstige generaties”, legt ze uit.

Bij de ChristenUnie ligt dit anders. De partij bedrijft wel expliciet christelijke politiek. Van der Graaf: “We zijn christelijk sociaal en vinden het belangrijk dat er ruimte is voor christelijke waarden in de stad. We geloven in duurzaamheid, verbinding en samen verantwoordelijkheid nemen. Dat is ook wat Sint Maarten deed: zorg dragen voor kwetsbaren en rechtvaardigheid zoeken.”

De tekst loopt door onder de foto.

Een voorbeeld dat het verschil tussen christendemocratische en christelijk-sociale politiek laat zien, vinden we bij de ontwikkeling van nieuwbouwwijken. De ChristenUnie wil dat er bij nieuwbouwwijken ruimte wordt gereserveerd voor kerken, moskeeën of bezinningsruimtes. Het CDA beziet dat breder, legt Zwinkels uit. De partij vindt het wel belangrijk dat mensen elkaar kunnen, ontmoeten in een nieuwe wijk, dat er ruimte voor verbinding is. Dat kan in een kerk zijn, maar dat hoeft niet. 

‘Religiestress’ en vooroordelen

Van der Graaf merkt dat christelijke politiek niet altijd wordt gewaardeerd. “In de raad moet ik niet te veel over kerken praten.” Er heerst ‘religiestress’, stelt Van der Graaf. Ook buiten de raad komt hij vooroordelen tegen over zijn partij. “Bijvoorbeeld dat we tegen homo’s zouden zijn en pro-Israël. Maar ook wij staan op tegen onrecht en hebben mensen uit de LHBTIQ+-gemeenschap op onze lijst staan. Wij volgen in Utrecht niet altijd de landelijke lijn.” Hij pleit voor meer dialoog om deze misverstanden weg te nemen.

Kritiek op het huidige beleid

Het CDA is oppositiepartij en kritisch op het gevoerde beleid. Zwinkels: “Vanuit onze uitgangspunten zijn we kritisch op hoe het huidige college bestuurt. Zo zien we dat er regelmatig besluiten worden genomen zonder voldoende draagvlak in de samenleving. Denk bijvoorbeeld aan de investering in natuurgebied Zuilen. Of geld uitgeven aan de herinrichting van de Maliebaan, terwijl andere wijken, zoals Overvecht, achterblijven. Dat roept vragen op over rechtvaardige verdeling binnen de stad.”

Ook maakt het CDA zich zorgen over het financiële beleid, vertelt Zwinkels. “De reserves zijn inmiddels op – ‘het appeltje voor de dorst is opgegeten’, aldus het college zelf. Wij vinden dat er verantwoord met publieke middelen moet worden omgegaan, juist om ook in de toekomst goed voor elkaar te kunnen zorgen.”

De tekst loopt door onder de foto.

Verder pleit het CDA voor meer ruimte voor burgerinitiatieven en zelfbeheer. “De samenleving is krachtig en verdient meer vertrouwen en ondersteuning. Op deze punten heeft het CDA ook resultaten geboekt, bijvoorbeeld met de herinrichting van sportpark Overvecht Noord en het openhouden van dierenweides in de stad.”

De ChristenUnie zit momenteel in de coalitie. Naast de ChristenUnie bestaat het college van burgemeester en wethouders uit GroenLinks, D66, PvdA en Student & Starter; allemaal progressieve en/of linkse partijen. Volgens Van der Graaf voelt de ChristenUnie zich op veel punten thuis in de coalitie, maar op andere helemaal niet: ‘Op thema’s als klimaat of migratie is de ChristenUnie Utrecht best links en progressief. Als het gaat om sekswerk of drugs stellen we ons vaak wat kritischer op.”

Ondanks dat de ChristenUnie slechts twee zetels heeft, heeft de partij volgens Van der Graaf invloed kunnen uitoefenen op beleid rond kerken, moskeeën, dak- en thuislozen, de wijk Overvecht en meer groen in de stad.

Optimisme over de toekomst

Zowel het CDA en de ChristenUnie kijken met vertrouwen naar de toekomst. Van der Graaf ziet het aantal christenen in Utrecht groeien en merkt dat de ChristenUnie steeds meer aanmeldingen krijgt van nieuwe leden. Zwinkels wijst op de groei van het CDA bij de vorige verkiezingen en het stijgende vertrouwen in de partij, mede dankzij de ontwikkelingen in de landelijke politiek en de positieve bijdrage van partijleider Henri Bontenbal. “Het gaat goed, we hopen het vast te houden. We verwachten wel te kunnen groeien met het aantal zetels. We hopen dat het ook de verdienste is van de lokale inzet.”