Machiel en Menno Mastenbroek zagen ze in hun wijk Leidsche Rijn overal rondslingeren: stalen lachgasflessen die na gebruik zijn gedumpt in de openbare ruimte. De Utrechtse broers, die samen een werkplaats runnen, besloten het probleem op een originele manier aan te pakken. Ze verzamelden in korte tijd zo’n dertig achtergelaten gasflessen en gaven ze een tweede leven.

“We zien ze overal liggen”, vertelt Machiel. “In de berm, op parkeerplaatsen en laatst zelfs voor onze garage op straat.” De gemeente Utrecht ruimt deze cilinders op, maar het lukte de broers om voor die tijd tientallen flessen te verzamelen.

“We pakten een keer zo’n fles op en wat ons direct opviel, was het gewicht van de stalen flessen,” vertelt Menno. “Ze zijn ontworpen om 180 bar aan gasdruk te weerstaan, dus ze hebben een ongelooflijk dikke wand. Dat is dus perfect materiaal om iets nieuws van te maken.”

Ontwerp

Het eerste ontwerp – een robuuste, ronde plantenbak – ontstond al snel. De broers zaagden de flessen in de lengterichting in parten en lastten deze aan elkaar. Het resultaat is volgens hen een “stoere plantenbak”, waarin het oorspronkelijke karakter van de gasfles nog goed te herkennen is. “Als knipoog hebben we zelfs het logo van ‘FastGas’ – een leverancier van deze flessen – op de felgele bak aangebracht”, vertelt Machiel.

Pure ontspanning

Alle ontwerpen ontstaan in hun gedeelde werkplaats, een omgebouwde garagebox op zo’n vijf minuten fietsen van hun huis in Leidsche Rijn. “Thuis is geen ruimte, en dit is een fijne plek om even te ontsnappen aan werk en gezin”, vertelt Menno. “Iedere dinsdagavond zijn we hier te vinden. Lekker met de handen werken, iets creëren; dat is voor ons pure ontspanning.”

In hun werkplaats hebben ze al van alles gemaakt: cortenstalen pizzaovens, een gebruiksvriendelijke kookplaat voor senioren, zandbakken en vogelhuisjes. En hun ideeën zijn nog lang niet op.

Ook liggen er nog steeds een aantal gasflessen, waar ze wat mee kunnen. Het volgende project? Een groot kunstobject in de vorm van een cactus, opgebouwd uit gestapelde en aan elkaar gelaste gasflessen. “We zitten nog in de ontwerpfase, maar het wordt vast weer iets bijzonders”, laat Machiel weten. “Met deze gasflessen als bouwmateriaal kunnen we voorlopig nog wel even vooruit; het aanbod lijkt eindeloos.”

Toename lachgasafval

Sinds 2023 is het recreatief gebruik van lachgas verboden. Daardoor neemt de overlast door gebruikers op straat af, maar nemen de problemen in het afval sindsdien alleen maar toe, meldt Nieuwsuur. Voorheen waren lachgascilinders navulbaar: gebruikers konden lege exemplaren inwisselen voor een volle of inleveren tegen statiegeld. Nu die mogelijkheid is weggevallen, moeten ze worden afgevoerd via de milieustraat, maar dit blijkt in de praktijk weinig te gebeuren. Oplossingen voor het afvalprobleem die door betrokken partijen worden voorgesteld, zijn onder andere een terugkeer van een landelijk statiegeldsysteem en Europese regulering op de productie van lachgascilinders. Cijfers over het aantal aangetroffen lachgascilinders in Utrecht zijn vooralsnog niet beschikbaar.